Θαλασσί

Θαλασσί

Δυο χνούδια τα μάτια της άνοιξης
Κλείνουν τα βλέφαρά τους ήρεμα
Αλμυρός κύκλος του καλοκαιριού
Η μυθολογία της ημέρας
Μιας πρώην συνηθισμένης μέρας
Όλα σαν πλέουν μιλούν θαλασσί
Μακρύς ο λαιμός που σαν του κύκνου
Για το βυθό του ονείρου ξανά
Με τη φωνή ταξιδεύει μαζί
Άντεξα πάλι να περιμένω
Την ώρα που θα γύριζα εδώ
Δυνάμεις πουλιών να ακροβατούν
Υπεράνω των ερωτημάτων
Τι με κρατά και από τι κρατιέμαι
Αντίκρυ στο πεζό φως του ίδιου
Ριχτά μαλλιά, ενστικτώδεις ρίζες
Άμμο και ψίθυρο έχουν νόμους
Ακουμπούν την ευθύνη σε ώμους
Ένας χρόνος ακόμη στο δέρμα
Μιλά μια ανάγκη χωρίς τέρμα
Θαλασσί κύματα αέρηδων
Με φέρνουν σε ανήλιους τόπους
Με κλοπιμαία σύννεφα λάμψης
Σε σπέρνουν τα περασμένα εδώ
Σε αυτόν το μυθολογημένο
Τόπο προτού σύντομα ξεραθούν
Οι λαμπερές γωνίες των ματιών
Στο δρόμο για το γκριζωπό κενό
Μέσα σε μια πυκνή πόλη
Όση ανασαίνει ένα μέσο
Μαζικής επαναφοράς κοιτώ
Χωρίς επιθυμία και μόνη
Προς εκείνο το ίδιο θαλασσί
Με και σε, μέσο και σημείο
Συγχρόνως εσύ κι εγώ ένα
Όνομα τρεις συλλαβές, Θαλασσί

Φόρουμ Σύγχρονης Δραματουργίας: η συνέχεια...

Τετάρτη 18 Μαΐου 2011
BIOS, Πειραιώς 84

19.30 Έλενα Πέγκα, Ποιοι είναι οι καινούριοι μας φίλοι - Qui sont nos nouveaux amis

Γαλλική μετάφραση: Danae Verlet
Σκηνοθετική επιμέλεια: Esther-André Gonzalez

Ερμηνεύουν οι: Κωνσταντίνα Τάκαλου, Προμηθέας Νεραττίνι, Αναστασία Ευστρατιάδη, Ντίνα Σταματοπούλου, Γιάννης Στεφόπουλος, Γιώργος Γιαννούτσος

20.00 Μαρία Ευσταθιάδη, Ανυπακοή - Désobéissance
Γαλλική μετάφραση: Paule Rossetto
Σκηνοθετική επιμέλεια: Βίκτωρ Αρδίττης
Ερμηνεύουν οι: Ακύλλας Καραζήσης, Εύρη Σωφρονιάδου και Βίκτωρ Αρδίττης

20.30-21.00 Διάλειμμα

21.00 Μάχη Ξενάκη, Στην κόλαση της Σαλπετριέρ - Les folles d’enfer de la Salpêtrière
Ελληνική μετάφραση: Μαρία Ευσταθιάδη
Διασκευή και σκηνοθετική επιμέλεια: Anne Dimitriadis
Ερμηνεύουν οι: Edith Scob και Μαρία Καλλιμάνη

22.00 Ποτό στην ταράτσα του BIOS

22.30 Συναυλία από τους Eva and the apples


Πέμπτη 19 Μαΐου 2011
Auditorium – IFA, Σίνα 31

19.30 Παρουσίαση των Εργαστηρίων Λογοτεχνικής Μετάφρασης
με αφορμή τα 25 χρόνια λειτουργίας τους
από την Διευθύντρια του Γ.Ι.Α. κυρία Catherine Suard

20.00 Ζαν Ζενέ, Τα παραβάν – Les paravents
Ελληνική μετάφραση: Εργαστήριο Θεατρικής Μετάφρασης του Γ.Ι.Α σε επιμέλεια Δήμητρας Κονδυλάκη και Ανδρέα Στάικου. Συμμετείχαν οι σπουδάστριες: Μαρία Μηνόγιαννη, Έφη Φιλιππέλη, Μάρθα Κοσκινά, Χρυσούλα Φούρναρη, Ειρήνη Κωστούλα-Αργυρού, Κατερίνα Αλεξιάδου και Αννέτα Ζαλούμη.
Προλογίζει η Δήμητρα Κονδυλάκη
Σκηνοθετική επιμέλεια: Δαμιανός Κωνσταντινίδης
Ερμηνεύουν οι: Λεωνίδας Μαράκης, Νατάσα Νταϊλιάνη και Δήμητρα Χατούπη

20.15 Διάλειμμα

20.30 Στην κόλαση της Σαλπετριέρ
Συνάντηση με την συγγραφέα Μάχη Ξενάκη και την σκηνοθέτιδα Anne Dimitriadis. Προλογίζει ο Θανάσης Χατζόπουλος, ποιητής, παιδοψυχολόγος, ψυχαναλυτής

21.00 Διάλειμμα

21.15 «Γυναίκες και σύγχρονη σκηνή»
Στρογγυλή τράπεζα με τη συμμετοχή των συγγραφέων Έλενας Πέγκα και Μαρίας Ευσταθιάδη και των σκηνοθετών Esther André Gonzalez, Έφης Θεοδώρου και Βίκτωρα Αρδίττη. Προλογίζει η Ματίνα Καλτάκη, κριτικός θεάτρου.
Συντονισμός: Δήμητρα Κονδυλάκη

21.45 Διάλειμμα

22.00 Ολιβιέ Πυ, Το κελάδιστρο – Μονόλογος της Ανιές (Η Υπηρέτρια, απόσπασμα)
Ελληνική μετάφραση: Έφη Γιαννοπούλου
Σκηνοθετική επιμέλεια: Έφη Θεοδώρου
Ερμηνεύει η Ιωάννα Τσιριγκούλη

«Την έχει η ψυχή σου τη φωτιά»;

Ψυχή που έχει φωτιά, δίνεται στο κοινό και μέσα απ’ τη φωνή της. Η φωτιά μαγεύει, ζωηρεύει, απελευθερώνει. Κι ας έγινε, φέτος, η ελληνική μετάδοση της Eurovision χωρίς «φωτιά». Χωρίς «μπρίο». Φωτιά υπάρχει και τη βλέπεις στην κοινωνία. Η μουσική διαμαρτυρία, με το Σταμάτη Κραουνάκη και τη Σπείρα-Σπείρα, για το κλείσιμο του Θεατρικού Μουσείου, είναι μια έκφραση πύρινης ελπίδας, στέλνοντας στην πολιτεία το μήνυμα, ότι η κοινωνία έχει ανάγκη από τους θεσμούς και το Θεατρικό Μουσείο. Πώς είναι δυνατόν να γυρίζεις την πλάτη σε ένα Μουσείο, Σημείο των Μουσών; Πώς είναι δυνατόν, σημείο των καιρών να μην είναι η ανάδειξη αλλά η κατάκρυψη; Κλοπιμαία έχει αυτό το Μουσείο και επιχειρείται η κατάκρυψή του; Μπας περιπτώσει, ο Αληθεινός το κάνει καλύτερα… ας σημειωθεί πως η συναυλία δίνεται έξω από το κτήριο του Μουσείου (Ακαδημίας 50, Αθήνα), σήμερα, Τετάρτη 18 Μαΐου 2011, στις 17.00 το απόγευμα.

Συνεχίζεται, στο μεταξύ, η δεύτερη συνάντηση με αφορμή το σύγχρονο θέατρο, του Ελληνικού Κέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου. Ήμουν και στις 4 αναγνώσεις της Τρίτης. Και φυσικά, ψηφίζω Δανία. Μην είναι εκείνη η Indian summer σκιά από την ταινία «Όλα θα πάνε καλά» του Δανού Κρίστοφερ Μπόε (1974-), που είδαμε στις τελευταίες «Νύχτες Πρεμιέρας-Connx»; Η Δανία έχει υλικό. Και ανθρώπινο δυναμικό και μοντέρνα γλώσσα, άλλοτε θεατρική και άλλοτε κινηματογραφική. Σαφώς. Επί σκηνής φαίνεται αν το έργο αξίζει ή όχι. Μέχρι τότε, δεν μπορείς να έχεις την απόλυτη σιγουριά. Αν όμως εμείς, το κοινό της Τρίτης, ήμασταν οι διαφημιστές, έπρεπε κάπου να επενδύσουμε και μας παρουσίαζαν αυτά τα 4 έργα, αποσπασματικά, τα χρήματά μου προσωπικά θα πήγαιναν στο Service Suicide του Christian Lollike (Δανία), σε σκηνοθετική επιμέλεια του Δημήτρη Βέργαδου. Ο Βέργαδος, τον οποίο κυνήγησα σφαίρα για να συγχαρώ, ήταν ο μόνος που σεβάστηκε όσο πιο άρτια γινόταν τη συνθήκη, στη βάση της οποίας πραγματοποιείται το φόρουμ Σύγχρονης Δραματουργίας του Ελληνικού Κέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου. Και τούτο σημαίνει ότι, σύμφωνα με τη σκηνοθετική επιλογή, τηρήθηκε η «επαφή» με το σώμα-κείμενο, καθώς και η συνακόλουθη «αφή» των επιμέρους σημείων-λέξεων. Ένα tableau vivant, του λεκτικού και οπτικού συνάμα, πίσω από τα πρόσωπα των ηθοποιών, ελλειπτικά αλλά μεθοδικά, διαμορφωνόταν κατά το πρότυπο των calligrammes του Γκιγιόμ Απολινέρ, του 1914. Ας υπενθυμιστεί, ενδεικτικά, το έργο του Απολινέρ με τίτλο «η γραβάτα και το ρολόι».

Επιπλέον, οι ηθοποιοί «μίλησαν» τα πρόσωπά τους, καθώς είχαν δουλέψει πάνω στις φωνές τους αλλά και στο σύνολό τους, τις στιγμές που ψιθύριζαν συγχρονισμένα κάποιες από τις φράσεις. Υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες, το κείμενο να είναι εξαιρετικό, με βάση αυτό που παρουσιάστηκε. Σίγουρα όμως, υπήρξε εξαιρετική η επιμέρους επιλογή του Βέργαδου. Διότι, απομονώνοντας ένα μέρος του θεατρικού κειμένου, κατόρθωσε και έθιξε το ζήτημα του προβληματισμού του συγγραφέα. Τα ερωτήματα του προβληματισμού κινούνται γύρω από την αυτοκτονία, στη σύγχρονη δυτική κοινωνία της εξατομίκευσης και γύρω από τα τυχόν «ψευδή ιδεολογήματα» των ατόμων, ελεύθερα πλέον να τοποθετούνται, ένοχα ή μη, μετά το τέλος του θρησκευτικού τελετουργικού ή πριν από την αρχή ενός άλλου τελετουργικού, το οποίο, βέβαια, αναγάγει το «εγώ» σε έναν έλλογο και διαλογικό παράγοντα μεν, τον υπερυψώνει δε, σε ένα βάθρο επινόησης. Πλέον η Dignitas υστερεί σε «βιώσιμο προφίλ θανάτου». Ως εκ τούτου, εγκαθιδρύεται η «Exit Society», ένα όνομα ειρωνικό από τα γεννοφάσκια του, προκειμένου να θίξει το σημείο μηδέν της κοινωνίας. Όταν γίνεται ανάγκη, του ατόμου, να εξουσιοδοτήσει άλλους ώστε να «επινοήσουν την Ελβετία», τότε στην ίδια την πράξη, της παράλογης επινόησης, εμφιλοχωρεί η ιστορία της τρέλας. Το «εγώ» απαξιώνει την κάθε προσπάθεια για επινόηση ή στόχο, καθώς ομιλεί την ήττα του, ως εξής: «δε γουστάρω να έχω στόχους στη ζωή μου, γιατί απαγορεύεται να χάνω». Στο δυτικότροπο πολιτισμό, ασφαλώς και το σύγχρονο αίτημα για προσωπική ταυτότητα φιλτράρεται μέσα από τις καταπιεστικές επιρροές, στόχων και παραμέτρων. Ώστε το «εγώ» διέρχεται διπλή κρίση, της οικονομίας αλλά και της ταυτότητας, μέσα σε ένα οριοθετημένο -από στόχους- περιβάλλον όπου οι στόχοι ζυγίζονται πάνω στη δουλειά και αναπόδραστα ισχύει ότι «όποιος δεν έχει δουλειά, δεν έχει ταυτότητα». Να θυμίσω τον Έρικ Έρικσον, στον οποίο οφείλουμε τη ρήση ότι «ταυτότητα είναι το σημείο τομής, ανάμεσα στο τι θέλει το άτομο να είναι και τι του επιτρέπει ο κόσμος να είναι». Νομίζω, επιπρόσθετα, πως η σύγχρονη ταυτότητα είναι το σημείο πολλών τομών, ανάμεσα στο τι επιδιώκει το άτομο να είναι, μέσα από τον εκάστοτε ρόλο, και τι του επιτρέπει ο κόσμος, των άλλων ρόλων σε υπολανθάνουσα μορφή και σβησμένων μέσα του, να είναι. Με λίγα λόγια, θεωρώ πως ο εξορθολογισμός της έννοιας, του κόσμου, υπαγορεύει τις υποδιαιρέσεις του, σε εξουσία και γλώσσα. Ώστε, αναπόφευκτη είναι η αναδίπλωση του «εγώ», μπροστά στην υπόμνηση του θανάτου, καθώς αναζητούνται νέοι τρόποι άμυνας στη φύση, κατ’ επιλογή, με μια τζίφρα για ένα συμβόλαιο θανάτου, κόντρα στο τελετουργικό αναμονής ενός φυσικού θανάτου, που ποτέ δεν είναι σίγουρος αλλά πάντα διακυβεύεται. Είναι περισσότερο από ξεκάθαρο ότι περιμένω το Service Suicide να το δούμε σύντομα και στο φυσικό του χώρο, στο θέατρο, ως παράσταση.

Όσον αφορά στα άλλα 3 έργα και στις αναγνώσεις τους, δεν έχω και πολλά να σχολιάσω. Στο Homme sans but (Ο άνθρωπος χωρίς σκοπό) του Arne Lygre (Νορβηγία) σε σκηνοθεσία της Esther-André Gonzalez, είδαμε ποτήρια, μπουκάλι από κρασί, πιάνο, κουστούμια. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά –δεν έφταναν;- η «χαρισματική» σκηνοθεσία μας χάρισε και από μια εικόνα-wallpaper με ψηλές βουνοκορφές, απέραντο μπλε, ουρανού και υδάτινου στοιχείου. Επειδή ο συγγραφέας είναι από το Μπέργκεν της Νορβηγίας, να υποθέσω; Τι να σκεφτώ… κατά το πρότυπο καμπάνιας με άρωμα Μνημονίου, όταν είδαμε τον «Γιώργο τον πρωθυπουργό» να μας ανακοινώνει σοβαρά, ότι μπαίνουμε στο ΔΝΤ, με φόντο το απέραντο μπλε, του Καστελόριζου, του κόκκινου κάστρου («καστέλλο ρόσσο»), ομοίως και εδώ επικρατεί μια συγγένεια βαθιά, φύσης και συμπάθειας…

Γεγονός είναι, ότι είδα μια σκηνοθεσία, τη βραδιά της Τρίτης, όταν έφτασε η στιγμή του Service Suicide. Μέχρι τότε, δεν αντιλήφθηκα, στις δύο πρώτες αναγνώσεις, γιατί οι σκηνοθέτες επέλεξαν τα συγκεκριμένα αποσπάσματα, από τα έργα, καθώς πληροφορήθηκα ότι η επιλογή των έργων έγινε μεν από επιτροπή, αλλά η επιλογή της παρουσίασης, ενός μέρους των έργων, ήταν στην κρίση των σκηνοθετών. Επίσης, στη μεν πρώτη ανάγνωση, τηρήθηκε η συνθήκη, της ανάγνωσης, αλλά χωρίς αιτιότητα, στη δε δεύτερη ανάγνωση, η χρήση του αντικειμένου υποβάθμισε το ρόλο της ανάγνωσης, ώστε να την καταστείλει σε βεβιασμένη και δυσλειτουργική, να υπάρξει αυτεξούσια. Τότε, όμως, θα έπρεπε να είχαμε παράσταση, και το ζητούμενο, του φόρουμ, δεν ήταν αυτό.

Art-Athina και «Oti», ΕΨΑ και λαγκαβούλιν

Πέμπτη βράδυ, φορώ τζιν και λευκό σακάκι, κατηφορίζω για το μετρό. Αλλάζω 3 τρένα, και μετά το πρόγραμμα έχει τραμ. Επιτέλους είμαι στα εγκαίνια της Art-Athina. Κόσμος πολύς, ευτυχώς από την είσοδο ακόμη οι φίλοι γινόμαστε περισσότεροι. Μια γρήγορη ματιά, μας κάνει να αναρωτηθούμε για το περιβόητο νόημα της τέχνης. Και όμως, το συμπέρασμα είναι ότι υπάρχουν Έλληνες που διαπρέπουν και συνεργάζονται με γκαλερί έξω. Μπράβο. Ένας από αυτούς, με πολύ ενδιαφέρουσα ατμόσφαιρα στα έργα του, είναι ο Γιώργος Σταμκόπουλος, που ζει στο Βερολίνο, παιδί του 1983, και συνεργάζεται με τη γκαλερί του Fabio Tiboni, στη Μπολόνια. Πολύ συμπαθής και με ανησυχίες. Στα λίγα λεπτά μαζί του, δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι μάλλον κλείνει το tacheles στο Βερολίνο. Άλλη, Ισπανίδα αυτή, του 1983 ζωγράφος, είναι η Almudena Cuesta Ruiz. Συνεργάζεται με την Art Zone 42, της Έλενας Ρουσούδη, στη Β. Κωνσταντίνου 42. Χάρηκα που εντόπισα τη δουλειά της. Θα ταίριαζε πολύ, μια κοινή έκθεση, δική της και του Αλέξανδρου Βασμουλάκη, νομίζω. Στη φετινή Art-Athina, του 2011, επίσης ξεχώρισα ένα έργο της Nancy Spero, που συνεργάζεται με τη γκαλερί Mulier Mulier, στο Βέλγιο, και είναι Αμερικανίδα. Αυτές οι περιπτώσεις είναι ενδεικτικές. Μολονότι το κλίμα γκλουάρ δεν βοηθά και πολύ, για γνήσιες γνωριμίες, με λίγη τύχη, μπορείς να γνωρίσεις και καλλιτέχνες. Καθοδόν, από διάδρομο σε διάδρομο, σύμφωνα με φευγαλέα λόγια, συμπέρανα ότι πολλοί φιλότεχνοι το έχουν ρίξει στη yoga – διαρκεί και δεν στοιχίζει όπως η πλαστική-, ενώ μερικά από τα έργα μου φάνηκαν και εντελώς περιττά. Αλλά προσωπικά γούστα είναι αυτά. Αυτό που δεν είναι προσωπικό αλλά αντικειμενικό είναι το ωράριο λειτουργίας. Νταν, πέφτει σύρμα κατά τις 22.30, ότι έληξε ο χρόνος και πρέπει να φύγουμε. Η παρέα έξω, μιλάμε, ρυθμίζουμε τα της επιστροφής και με τα πολλά φτάνω Αλεξάνδρας. Ταξί στη σειρά, αλλά αποφασίζω να περιμένω. Έρχεται το τρόλεϊ, μπουκάρω. Μ, ανεβαίνει και ένας με το τριφύλλι. «Πράσινε θεέ, Παναθηναϊκέ», γράφει το χαρτί του. Με το θάρρος, της ομοϊδεάτισσας, του χαμογελώ. Παίζουμε την Κυριακή, του λέω. Και σήμερα παίξαμε, μου λέει. Τέλος-πάντων, στεναχωρημένος για την ισοπαλία, με την ΑΕΚ, για την οποία δεν είχα ιδέα, μου χάρισε το χαρτί με το σύνθημα, που πλέον έχω κοτσάρει και θαυμάζω πάνω από το γραφείο μου. Πίσω στη νύχτα της Πέμπτης. Ετοιμάζομαι να κατεβώ, απέναντι από το Παρκ. Με ρωτάει και μια κυρία –ούτε ξέρω από ποια χώρα έφτασε και αυτή-, πού σταματά το τρόλεϊ. Αν και Μουσείο, απαντώ, μια φωνή, ενός άλλου μετανάστη, στη χώρα μας, λέει «ότι». Δεν καταλαβαίνουμε, κατεβαίνουμε η κυρία και εγώ. Βλέπουμε να γράφει ΟΤΕ, τότε το τρόλεϊ, και ανεβαίνουμε ξανά. Μα είπα, ότι, ξανά λέει ο τρίτος επιβάτης. «Ότι» ήταν ο «ΟΤΕ»… σκέψου, ούτε εγώ το κατάλαβα, μου λέει η κυρία. Εν τέλει, στο «ότι», σήμανε το τέλος και τους καληνύχτισα. Προτού πέσω για ύπνο, σκεφτόμουν το δώρο του παναθηναϊκού, το «ότι» και την Art-Athina. Αν δεν ήταν αυτή η επιστροφή με το τρόλεϊ, νομίζω πως δεν θα είχε την ίδια αξία, το ίδιο νόημα εκείνο το βράδυ. Διότι, έτσι, έσπασε η κλίμακα, του μακρινού και του αμιγώς καλλιτεχνικού, και επέστρεψα στο καθημερινό και στη ζωή. Που είναι τέχνη και γίνεται ίδια με τέχνη, όταν σε εμπνέει, εκεί που δεν το περιμένεις. Κατέβασα μια ΕΨΑ, απ’ το μπουκάλι. Σκέφτηκα: απαράδεκτη η άποψη της άγνωστης, από την Πεύκη, που ακούγοντας για το έγκλημα της 3ης Σεπτεμβρίου, είπε σε φίλους «μα δεν ήξερε ότι δεν πρέπει να μένει εκεί;»…ας μείνουν κάποιοι στα κάστρα της άμμου αν αυτό το έχουν βαπτίσει ζωή. «Αβάπτιστοι» θα πάνε. Και εμείς πίνουμε λαγκαβούλιν- χωρίς πάγο σε ποτήρι μπράντι- αλλά δεν κάνουμε κι έτσι. Δεν σκεπτόμαστε έτσι.

*στη φωτογραφία: έργο του Γιώργου Σταμκόπουλου

Κλίμακες, προσαρμόζομαι/συναρμόζομαι

Α + Β, Α + β, α+ Β, α + β, 2Α + 2Β, 2Α + 2β, 2α + 2Β, α + 5Β…;

Από τότε που οι αριθμοί κυριαρχούν στη σύγχρονη δυτικότροπη ζωή και χειραφετούν, από έναν στεγνό πίνακα αεροδρομίου φουλ στις πτήσεις μέχρι μια σύνθεση ανθοδέσμης από διάφορα τριαντάφυλλα, έχει πέσει πλούσιο μελάνι υπολογισμένης μνείας, στην αξία της δαρβινικής προσαρμογής. Έχει, όμως, υποπέσει στην αντίληψή μας, ο τρόπος με τον οποίο προσαρμοζόμαστε καθώς και τι συνεπάγεται αυτή η πράξη της προσαρμογής.

Τι σημαίνει, αλήθεια, «προσαρμόζομαι»; Προτού επιχειρήσω μια ευθεία απάντηση, στο παραπάνω ερώτημα, ανακαλώ σκοπίμως τη φράση του Ρίλκε, όπου συναντούμε τη μετοχή ενός κοντινού ρήματος, του «συναρμόζομαι». Και διαβάζουμε Στη Σοφία του Ρίλκε, των εκδόσεων Πατάκη: «Να είμαστε κάπου συναρμοσμένοι, έτσι εκπληρωνόμαστε· να συνεισφέρουμε τη μοναξιά μας σε μια κοινή υπόθεση». Παρατήρηση πρώτη: μολονότι το ρήμα «προσαρμόζομαι» έχει κατακλύσει πλήθος γραπτών, το γειτονικό «συναρμόζομαι» σπάνια βλέπει το φως της δημοσιότητας. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό, ιδού το ζητούμενο.

Ενώ το ρήμα «προσαρμόζομαι» απαιτεί μια εξωτερική πραγματικότητα, στην οποία φυσικά αναφέρεται, το αντίστοιχο ρήμα «συναρμόζομαι» υπάγεται στους κανόνες ενός ηθικού -με τον εαυτό μας- συμβολαίου, για το οποίο απαιτούνται μια εσωτερική δραστηριότητα καθώς και μια σύστοιχη πειθαρχία. Πειθαρχώ σε αυτό που έχω επιλέξει να είναι προτεραιότητα στη ζωή μου. Εφόσον τίθεται η ευθύνη της επιλογής, το αποτέλεσμα της συναρμογής αφορά στην ανάληψη αυτής της επιλεκτικής ευθύνης και άρα, στην αναγωγή του εαυτού σε ένα υπεύθυνο «εγώ». Απέναντι στο διαρκή και διερευνητικό προβληματισμό “quo vadis”, που προβάλλουμε στον εαυτό μας, δεν αντικατοπτρίζεται παρά το μοναχικό είδωλο της ερώτησης, φερόμενο ως μοναδική απάντηση. Διότι, απάντηση δεν υπάρχει. Και δεν υπάρχει, επειδή στην πράξη της συναρμογής –και της τέχνης- ο Άλλος, ως αίσθηση, εισέρχεται στο εγώ και αντιστρόφως. Ποιος και τι θα απαντούσε, επομένως, εκ των πραγμάτων δεν είναι το ζητούμενο.

Ζητούμενο είναι οι κλίμακες. Η γλώσσα έχει φωνήεντα και σύμφωνα, η βρύση ζεστό και κρύο. Ειδικότερα, ζητούμενο είναι οι κλίμακες της αντίθεσης. Ο τρόπος με τον οποίο συναρμοζόμαστε συνιστά και τον τρόπο να προσαρμοζόμαστε, στη διαχείριση των αντιθέσεων και στο κοίταγμα της ζωής μας, μέσα από τις αντιφάσεις. Καθώς τα σύνορα, από το «εγώ» στον Άλλο, είναι διαρκώς διεκδικούμενα, στο πλαίσιο της χειραφέτησης και της αριθμητικής, φαίνεται ότι αναπτύσσονται σχέσεις με άλλοτε ίσους και άλλοτε άνισους όρους. Γι’ αυτό και τα τυπικά αναγνωριστικά «α+β» και «Α+Β» μπορούν να αλλάζουν και ενίοτε να συμβολίζουν πράξεις σύγκρουσης. Εδώ, λοιπόν, τίθεται η επιλογή, της ευθύνης, να παραβιάζεις τη μονοδιάστατη εικόνα της κλίμακας και να συνδυάζεις τα κεφαλαία με τα μικρά γράμματα. Εδώ τίθεται η ευθύνη να ζεις, καθώς η ζωή δεν είναι μία αλλά πολλές κλίμακες. Η μαγεία της ζωής δεν αφορά σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον, όπου και μόνο οι αντιδράσεις του προσώπου μας, άλλοτε χλωμού και άλλοτε ερυθρού, θα μας έκαναν να μαρτυρούμε την ενοχή μας. Αφορά σε ένα στέρεο περιβάλλον, όπου ακόμη οι άνθρωποι μπορούν και συναντιούνται, ανταλλάσσουν το βλέμμα τους χωρίς το κοίταγμα στην τσέπη. Τότε τα «α+β» και «Α+Β» προσφέρονται ως κίνητρα υπακοής, τόσο για τη συναρμογή όσο και την προσαρμογή μας στο περιβάλλον.

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΑΤΡΟ 16-19 ΜΑΪΟΥ

ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ
ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΑΤΡΟ 16-19 ΜΑΪΟΥ 2011

Φόρουμ Σύγχρονης Δραματουργίας
του Ελληνικού Κέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου &
Πρώτη ανάγνωση
Ανέκδοτο γαλλικό και ελληνικό θέατρο



ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΗΜΕΡΟΥ 16 & 17 ΜΑΙΟΥ 2011

Δευτέρα 16 Μαΐου 2011
Auditorium – IFA, Σίνα 31

19:30 Έναρξη – χαιρετισμοί

20:15 Ανάγνωση αποσπάσματος - Courageous (Οι ασυμβίβαστοι)
του Michael Healey (Καναδάς)
Μετάφραση: Αντώνης Πέρης
Σκηνοθετική επιμέλεια: Σωτήρης Καραμεσίνης
Προλογίζει η Ελένη Γκίνη
Διαβάζουν οι ηθοποιοί:
Γιώργος Πυρπασόπουλος, Οδύσσεια Μπουγά, Μιχάλης Αφολαγιάν, Αλέκος Συσσοβίτης, Λεονάρδος Μπατής, Χριστίνα Μητροπούλου, Βαγγέλης Ρόκος

Διάλειμμα 15΄

22:00 Ανάγνωση αποσπάσματος - Schwarzes Tier Traurigkeit (μαύρο ζώο / θλίψη)
της Anja Hilling (Γερμανία)
Μετάφραση: Νατάσα Σιουζουλή
Σκηνοθετική επιμέλεια: Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαρία Βασιλοπούλου
Επιμέλεια video: Διονύσης Τσιλιμιδός
Προλογίζει η Έλενα Καρακούλη
Διαβάζουν οι ηθοποιοί:
Ηλίας Αδάμ, Μαρία Βασιλοπούλου, Κωστής Σαββιδάκης, Γιάννης Κωσταράς, Κωσταντής Μπαρμπούρης, Ρωμαλέα Ντρέγκα, Μάνος Σορμαΐνης

22.30 Ανάγνωση αποσπάσματος - Geld-her damit (Χρήμα; Φέρ’ το δω!)
των Andreas Sauter & Bernhard Studlar (Ελβετία-Αυστρία)
Μετάφραση*: Ηλιάνα Αγγελή, Φωτεινή Ανδριοπούλου, Χριστίνα Κιούση, Νατάσα Νταϊλιάνη
Συντονισμός μεταφραστικής ομάδας: Γιάννης Καλιφατίδης
Σκηνοθετική επιμέλεια: Σάββας Στρούμπος
Δραματουργική συνεργασία - βοηθός σκηνοθέτη: Δανάη Σπηλιώτη
Προλογίζει η Δανάη Σπηλιώτη
Διαβάζουν οι ηθοποιοί:
Ρόζα Προδρόμου, Θοδωρής Σκυφτούλης, Μαρία Αθηναίου, Ηλίας Μελέτης, Ελεάνα Γεωργούλη, Δημήτρης Τσαλαπάτης

*Το κείμενο μεταφράστηκε στο πλαίσιο των μαθημάτων του τμήματος γερμανικής μετάφρασης του Ε.ΚΕ.ΜΕ.Λ. κατά το εαρινό εξάμηνο 2011

Παρουσία του συγγραφέα Bernhard Studlar.


Τρίτη 17 Μαΐου 2011
Auditorium – IFA, Σίνα 31

19:30 Ανάγνωση αποσπάσματος - The Performance Economy (Η οικονομία των ρόλων)
του Juha Jokela (Φινλανδία)
Μετάφραση: Αλίνα Χατζησπύρου
Σκηνοθετική επιμέλεια: Δημήτρης Κομνηνός
Προλογίζει η Ζωρζίνα Τζουμάκα
Διαβάζουν οι ηθοποιοί:
Θάνος Αλεξίου, Μαργαρίτα Αμαραντίδη, Γιώργος Γιαννακάκος, Χριστίνα Δενδρινού, Μάνος Κανναβός, Δημήτρης Κομνηνός, Χάρης Μπόσινας, Χαρά Τσιώλη

20:00 Ανάγνωση αποσπάσματος - Excuse me Oldman where can I find time, love and contagious madness…? (Συγγνώμη γέροντα, που θα βρω τον χρόνο, την αγάπη και τη μεταδιδόμενη τρέλα...; ή Το βασίλειο των γερόντων)
του Christian Lollike (Δανία)
Μετάφραση: Γιάννης Ράμος
Σκηνοθετική επιμέλεια: Γιολάντα Μαρκοπούλου
Βοηθός σκηνοθέτη: Michael Wighton
Διαβάζουν οι ηθοποιοί:
Μαρία Αιγινίτου, Νικήτας Αναστόπουλος, Μιχάλης Μουλακάκης, Αμάντα Σοφιανοπούλου, Michael Wighton

Διάλειμμα 15΄

20.45 Ανάγνωση αποσπάσματος - Service Suicide
του Christian Lollike (Δανία)
Μετάφραση: Στράτος Σωπύλης – Δημήτρης Βέργαδος
Σκηνοθετική επιμέλεια: Δημήτρης Βέργαδος
Video: Κατερίνα Κωνσταντοπούλου
Προλογίζει η Μαρία Χατζηεμμανουήλ
Διαβάζουν οι ηθοποιοί:
Ιωάννα Κανελλοπούλου, Στράτος Σωπύλης, Ειρήνη Χέλιου

21.15 Ανάγνωση αποσπάσματος - Homme sans but (Ο άνθρωπος χωρίς σκοπό)
του Arne Lygre (Νορβηγία)
Μετάφραση: Κώστας Κουκούλης,
Επιμέλεια μετάφρασης: Χρήστος Κωνσταντέλλος
Σκηνοθετική επιμέλεια: Esther-André Gonzalez
Προλογίζει η Λίνα Ρόζη
Διαβάζουν οι ηθοποιοί:
Γιώργος Γιαννούτσος, Γιάννης Στεφόπουλος, Προμηθέας Νεραττίνι, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Ντίνα Σταματοπούλου


*στη φωτογραφία, από την Art Athina 2011, ένα έργο της Nancy Spero, η οποία συνεργάζεται με τη γκαλερί Mulier Mulier, στο Βέλγιο (Mulier Mulier Gallery, περίπτερο F3)

«Η σταδιακή έκπτωση του επιπέδου συνείδησης»

Οι μεγάλοι ζητούν εξηγήσεις. Γιατί, ακούς συχνά. Τι ήθελες να δείξεις με αυτό, είναι μια ερώτηση που χρησιμοποιείται συχνά. Πέρα, όμως, από τον τρόπο απορητικής χρήσης, της γλώσσας, αναπτύσσονται η κινηματική και η δυναμική της γλώσσας, στη βάση των οποίων τα άτομα, αυτού του εξατομικευμένου πολιτισμού, δικτυώνονται και συνενώνονται στο σήμερα. Το συμβάν-το τετελεσμένο- καθίσταται χρονικά παρόν από τα μέλη της ομάδας, που συμμετοχικά το παρατήρησαν, το γνωρίζουν και είχαν ρόλο σε αυτό, ενίοτε από διαφορετικές θέσεις. Στη συνέχεια, για το ίδιο το συμβάν μαθαίνουν και άλλοι, όσοι δεν παραβρεθήκαμε εκεί.

Σαφώς και οι ομάδες εξελίσσονται σε άλλοτε υγιείς και άλλοτε νοσηρές αναλόγως του ρόλου τους στα πράγματα. Όσον αφορά στη δεύτερη κατηγορία, οι νοσηροί ανελεύθεροι, τα ελεύθερα «πρεζάκια» της εξουσίας γίνονται όλοι οι μπάτσοι αυτής της περιττής αλλά αποτελειωτικής φυσικά κλωτσιάς στο κεφάλι, που κατέγραψε το βίντεο από τη χθεσινή διαδήλωση και είναι απίστευτο- όμως αληθινό- να βλέπουμε. Για να μην έχει άλλα μετρητά πια αυτό το ταμείο της δημόσιας συζήτησης, για μία ακόμη φορά, πέρα από τα ασφαλώς δολοφονικά νέα. Σε μια οδό κακοπαθημένη και παθολογική, στην Πανεπιστημίου, την Τετάρτη 11 Μαΐου 2011, ένας συνομήλικος δέχεται την επίθεση της εξουσίας, ακριβώς επειδή οι αστυνομικοί είναι ελλιπείς, ανεπαρκείς, υποτελείς. Όταν χθες συγκεκριμένα τους χρειαζόταν η ληστεμένη γυναίκα- στην Αιόλου, στο ύψος λίγο μετά τις εκδόσεις Πόλις-, έξι και κάτι το απόγευμα, οι αστυνομικοί φυσικά δεν ήταν εκεί. Αστυνομικούς των ΜΑΤ αντιθέτως, είδα πολλούς μαζί, στη Στουρνάρη, και μάλιστα κάποιοι έβγαιναν από λευκό ΙΧ χωρίς πινακίδες. Αλήθεια, είναι παράνομοι και κυκλοφορούν σε τετράδες με αμάξι χωρίς πινακίδες;

Στην ηλεκτρονική έκδοση της σημερινής Ελευθεροτυπίας, το διμερές ενυπόγραφο κείμενο, -της Σέβης Δ. από τη μια και των Γιάννη Βιδάλη και Κατερίνας Σοφιανού, μέλη της Συνέλευσης αντίστασης και αλληλεγγύης Κυψέλης/Πατησίων, από την άλλη-, με τίτλο «Μαρτυρίες για τον τραυματισμό του Γιάννη», σχετικά με τον τραυματισμό του 31χρονου από τα ΜΑΤ, κατά τη διάρκεια της χθεσινής διαδήλωσης, αποτυπώνει, με λέξεις, τη φρικαλεότητα που παριστάνεται και στο βίντεο. Ο Γιάννης, από το πανό του Πάρκου Κύπρου και Πατησίων, δε μπορεί να τρέξει, πονάει το αυτί του. Η Σέβη Δ. του ξεπλένει το ματωμένο κεφάλι, σε ένα φαρμακείο στην Αμερικής. Αργότερα, για το τραύμα, ψηλά στο κεφάλι, οι γιατροί –σύμφωνα πάλι με δημοσίευση της Ελευθεροτυπίας- θα αποφανθούν για μια «σταδιακή έκπτωση του επιπέδου συνείδησης»… και στο Γενικό Νίκαιας, οι γιατροί δηλώνουν εξοργισμένοι. Ανοιχτά κεφάλια, επιχείρηση τα «άμυαλα ρεμάλια», χορηγός το κράτος. Όπως και ο Πάγκαλος δήλωσε, αυτοί δεν κάνουν για αστυνομικοί. Προθανάτια κατάσταση για έναν συνομήλικο που επέλεξε στην απεργιακή πορεία της 11ης Μαΐου ένα αντι-συναινετικό μπλοκ, και βρέθηκε στόχος της Ελληνικής Αστυνομίας. Ποτέ άλλοτε το διακύβευμα της ανθρώπινης ζωής δεν ήταν τόσο ευτελούς αξίας, στο κέντρο της Αθήνας.

Και συνεπώς, επίκαιρα όσο ποτέ καθίστανται τα σχέδια Του Μικρού Πρίγκηπα – Α. Ντε Σαιντ Εξυπερύ, εκδ. Ζαχαρόπουλος, Αθήνα 1987-. Το φίδι βόας που χωνεύει έναν ελέφαντα, ζωγραφισμένο ως το εσωτερικό ενός καπέλου με το φίδι, να χωνεύει τον ελέφαντα, έχει σχεδιαστεί ειδικά για τη νοημοσύνη ενηλίκων, ώστε να αντιληφθούν και να καταλάβουν ένα παιδί που θέλει και προσφέρει τη ζωγραφιά του. Είναι ένα σχέδιο για τη νοημοσύνη των μεγάλων. Αποκαΐδι αυτής της κυριολεκτικής νοημοσύνης, των μεγάλων, είναι πλέον μια νέα νοημοσύνη, εν ονόματι «συναδελφική» δυστυχώς, όπου οι δικηγόροι καταλαβαίνουν αλλά και εκτιμούν δικηγόρους, οι γιατροί τους γιατρούς και πάει λέγοντας. Διότι, για να καταλάβεις, πρέπει και να εκτιμήσεις. Στο νέο περιβάλλον της συναδελφικά νοημένης επικαιρότητας, οι μπάτσοι συσπειρώνονται, για να κλωτσήσουν, και μετά να συζητήσουν ποιος κλωτσούσε δυνατότερα. Καθώς, και από τα παραμύθια ακόμη, τους ήταν αγαπητός ο δυνατός άρχοντας –των δαχτυλιδιών, με χαίτη και χειροπέδες- αντί του μικρού πρίγκιπα, της συναισθηματικής νοημοσύνης και της έλλογης συνείδησης, που προσφέρει τη φωνή του στην ομάδα της διαδήλωσης. Εγώ δεν έζησα αυτό το περιστατικό από κοντά, η σκέψη και μόνο όμως γι’ αυτό, άλλαξε το ρου της μέρας και ίσως, τελικά, παρατηρώντας τον εαυτό σου σε αυτήν την πόλη, να σημαίνει έναν αργόσυρτο τρόπο, να περιμένεις το θάνατό σου, χωρίς να τον βλέπεις.

* στη φωτογραφία: λεπτομέρεια από το Kubomuro του Gonzalo Rafael Saonz de Santa Maria Poullet, Spain, Visual Arts, 14th Biennale of Europe and the Mediterranean (ήμουν κι εγώ εκεί)

Ευρωπαϊκή Νύχτα των Μουσείων στο Β. & Μ. Θεοχαράκη

Η Ευρωπαϊκή Νύχτα των Μουσείων
Σάββατο 14 Μαΐου 2011_18:00-02:00
και η Διεθνής Ημέρα Μουσείων
Τετάρτη 18 Μαΐου 2011_10:00-22:00

στο Ίδρυμα Β & Μ Θεοχαράκη

Για έβδομη συνεχή χρονιά και με τη συμμετοχή μουσείων απ’όλη την Ευρώπη γιορτάζεται η Ευρωπαϊκή Νύχτα των Μουσείων, το Σάββατο, 14 Μαΐου 2011. Το Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη ανταποκρινόμενο στο κάλεσμα αυτό, ανοίγει τις πόρτες του, προσκαλώντας το ευρύ κοινό, με ελεύθερη είσοδο από τις 18:00 έως και τις 02:00, σε μία ξεχωριστή βραδινή εμπειρία στους φιλόξενους χώρους του.

Οι επισκέπτες, μεταξύ άλλων, θα έχουν την ευκαιρία να περιπλανηθούν στην τρέχουσα έκθεση «Η Απαγορευμένη Πόλη του Jiang Guofang», στην οποία παρουσιάζονται 27 πίνακες -μεγάλων διαστάσεων- του Jiang Guofang, καθηγητή στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Κίνας. Όλα τα έργα είναι εμπνευσμένα από την περίφημη Απαγορευμένη Πόλη του Πεκίνου και απεικονίζουν παλλακίδες, αυτοκράτορες, ανθρώπους του παλατιού, αποπνέοντας μία απόκοσμη εξωτική ατμόσφαιρα.

Παράλληλα, οι χορευτές Ανδρονίκη Μαραθάκη και Ορέστης Καρύδας του χοροθεάτρου Ήρος Άγγελος, με την καθοδήγηση του Πέτρου Γάλλια, θα πραγματοποιήσουν το δρώμενο “the forBIDDEN city” στους εκθεσιακούς χώρους του Ιδρύματος Β. & Μ. Θεοχαράκη προσκαλώντας το κοινό σε μία διαδραστική περιήγηση. Ώρα έναρξης: 23:00. Το δρώμενο θα επαναληφθεί στις 00:30.

Για τους νεότερους επισκέπτες από 6 έως 12 ετών πρόκειται να οργανωθεί στις 18:00 ειδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα κατά τη διάρκεια του οποίου τα παιδιά ξεναγούνται στη μόνιμη έκθεση του Ιδρύματος Β. & Μ. Θεοχαράκη, μαθαίνοντας για τη ζωή και το έργο του σημαντικού Έλληνα ζωγράφου και εκφραστή της περίφημης Γενιάς του ’30, Σπύρου Παπαλουκά. Στη συνέχεια, ακολουθεί μύηση στη διαχείριση μίας συλλογής και στα μυστικά της προληπτικής συντήρησης των έργων τέχνης. Το εργαστήριο θα επαναληφθεί την Τετάρτη, 18 Μαΐου 2011 (18:00-20:00).

Eπιπλέον, στο Αμφιθέατρο του Ιδρύματος θα πραγματοποιηθούν ανοιχτές προβολές της ταινίας «Κομφούκιος». Πρόκειται για ιστορική περιπέτεια που απευθύνεται σε μικρούς και μεγάλους και παρουσιάζει τη ζωή του διάσημου κινέζου διανοητή και κοινωνικού φιλοσόφου. Ώρες προβολών: 18:00, 20:45 και 23:30. Διάρκεια: 125’.

Ειδικά για τη βραδιά αυτή το Café Merlin θα σερβίρει special menu (noodles, spring-rolls, dim sums), εμπνευσμένο από τη θεματολογία της τρέχουσας έκθεσης, ενώ το Art Shop του Ιδρύματος θα παρέχει εκπτώσεις έως και 70 % σε επιλεγμένα είδη (αφίσες, μεταξοτυπίες, κατάλογοι, διακοσμητικά αντικείμενα, puzzles).

Επίσης, την Τετάρτη, 18 Μαΐου 2011, στο πλαίσιο του εορτασμού της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων, πρόκειται να λάβουν χώρα τα εγκαίνια της έκθεσης με έργα μαθητών από τα εργαστήρια collage. H εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Café Merlin από τις 20:00 έως τις 22:00 και είναι ανοιχτή στο ευρύ κοινό. Διάρκεια έκθεσης: 18/5-3/7/2011

Πληροφορίες για τη Νύχτα των Μουσείων

Ο θεσμός ξεκίνησε το 2005, με πρωτοβουλία της Διεύθυνσης Μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού της Γαλλίας, συντονιστή του εορτασμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η «Νύχτα των Μουσείων» πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης και της UNESCO και αποτελεί δράση σε συνδυασμό με την Παγκόσμια Ημέρα των Μουσείων, που διοργανώνεται από το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM) την Τετάρτη, 18 Μαΐου 2011.

Αποσκοπώντας στην προσέλκυση νέων ομάδων κοινού, η «Νύχτα των Μουσείων» πραγματοποιείται μία ημέρα το χρόνο, κατά την οποία τα μουσεία, που συμμετέχουν στον εορτασμό, παραμένουν ανοικτά με ελεύθερη είσοδο από τη δύση του ηλίου έως αργά μετά τα μεσάνυχτα, ενώ παράλληλα διοργανώνουν εκδηλώσεις εορταστικού χαρακτήρα.

Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β & Μ Θεοχαράκη
Βασιλίσσης Σοφίας 9 & Μέρλιν 1, 106 71, Αθήνα
T: 210-3611206
F: 210-3611349

Ώρες λειτουργίας
Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Σάββατο, Κυριακή: 10:00-18:00
Πέμπτη, Παρασκευή: 10:00-21:00

17/5 στις 19.00 η απονομή βραβείων Διαβάζω 2011

10 Χρόνια Ιστορείν με έναν κύκλο εκδηλώσεων

Θεόφιλος Κατσιπάνος: 50.000.000 π.Χ στην "7" ως 28/5

Διδαχές ιερών terraτουργημάτων

«Δῶς μοι που στῶ καὶ τάν γᾶν κινῶ»

Αρχιμήδης, 3ος αι. π.Χ.

Μπορεί και εφαρμόζει την αρχιμήδεια μεταφραστική δυνατότητα της περίφημης φράσης «δώσε μου ένα σταθερό σημείο στήριξης και θα κινήσω τη γη», στο σήμερα, ένας καλλιτέχνης, ενόσω παραμένει δέσμιος μεταφραστής, των πολλαπλών χρόνων στο μυθιστόρημα μιας στιγμής, και των πολλαπλών τόπων στο πέρασμα ενός και μόνο χάρτινου επιπέδου. Αυτό το έργο της μετάφρασης, από το «παν» στο «εν», απαιτεί δουλειά, δουλειά, δουλειά. Σαν να μην έχει διάθεση, ο καλλιτέχνης, παρά μόνο απόθεμα, και μάλιστα αδάμαστο, ώστε να υποκινείται από το δαιμόνιο μέσα του. Αυτή τη δαιμονική φορά, λοιπόν, στην έκτη ατομική του έκθεση, με τίτλο 50.000.000 π.Χ., που πραγματοποιείται στη γκαλερί 7, ο Θεόφιλος Κατσιπάνος επιλέγει, για σταθερό σημείο στήριξης, το ορμητήριο της απλότητας και συγχρόνως μεταφράζει -εύστοχα- την εικόνα αυτής της απλότητας, αποσυναρμολογώντας πρωτόγονους μύθους. Υποβλητικά, διεισδυτικά, μειλίχια έρχεται να ζωγραφίσει τις ιστορίες του. Ώστε, το αποτέλεσμα καταδεικνύει την πορεία της εξέλιξής του, από το 1998 έως σήμερα. Ιδίως τώρα, μέσα από τα έργα του, είναι ξεκάθαρη μια τάση απελευθέρωσης, σε σχέση με το φόβο έκθεσης απέναντι στον ίδιο τον εαυτό de profundis. «Θυμάμαι» σημαίνει «αισθάνομαι» αλλά και «αισθάνομαι» σημαίνει «θυμάμαι», στο παιχνίδι αναμέτρησης με τη φαντασία. Η επιστροφή στα χρωματιστά μολύβια, η οποία, αναπόδραστα, ξυπνά αναλλοίωτες μνήμες παιδικές, διαδραματίζει ένα μοντέρνο ρόλο ζωγραφικής έκφρασης. Παράλληλα, τα έργα υπόκεινται σε ένα εύρος ερμηνευτικών προεκτάσεων. Ανεξαρτήτως όμως της σύνθεσης, -στο πλαίσιο της οποίας γίνονται αντιληπτές περιπλεγμένες ζωόμορφες παραστάσεις σε αντιπαραβολή με το ανθρώπινο στοιχείο, και ομοίως η έννοια της τραγικότητας εμφιλοχωρεί στην ίδια τη συνθήκη της απολίθωσης-, αρμόζει να ενσκήψουμε στην ίδια την υπαινικτική θέση του Θεόφιλου Κατσιπάνου, ότι η τέχνη είναι εδώ για να μας προσανατολίζει προς το ιερό και την πνευματική συνείδηση, για να μας φιλοξενεί στην «Κιβωτό» της. Από το πόσο εύσχημα έχει προσαρτήσει τις αναφορές των άλλων, ο μεταφραστής-καλλιτέχνης, στο έργο του, δημιουργώντας μια νέα και συμβολική πραγματικότητα εν τέλει, εξαρτάται το πόσο θα ακολουθήσουμε ξανά το «στενό» των συμβόλων, διαβαίνοντας στο χρόνο και ακούγοντας την ανάσα μας, τη δική μας συμμετοχή στη γη της παιδικής ηλικίας. Οι σύγχρονες αντιπαραβολές του Θεόφιλου Κατσιπάνου είναι διδαχές ιερών terraτουργημάτων, αντλούν δύναμη από το γήινο και το αιώνιο, από την ίδια αιώνια ανάγκη, ο άνθρωπος να ακούει και να πιστεύει ιστορίες. Γι’ αυτό και πιστεύω ότι οι αναφορές μοιάζουν με τις σύγχρονες θυσίες, δηλαδή, τις προσφορές. Ο Θεόφιλος Κατσιπάνος αντιμετώπισε το νόμο της αναφοράς με συνέπεια, προσφέροντας μια προσωπική δουλειά με ταυτότητα. Το αποτέλεσμά της ανήκει στους θεατές που έχουν την ευκαιρία να δουν την έκθεση μέχρι και τις 28 Μαΐου, ενώ 12-15 του ίδιου μήνα, στην Art Athina 2011, θα μπορούν να αναζητήσουν, στο περίπτερο J3, και άλλα, νέα έργα του Θεόφιλου Κατσιπάνου.

50.000.000 π.Χ.
έως 28/5
Γκαλερί 7, Ζαλοκώστα 7

*φωτό: Κιβωτός, χρωματιστά μολύβια σε χαρτί, 77 X 112cm

ώρες: Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 11-2 μ.μ. & 6-9 μ.μ. Τετάρτη, Σάββατο 11-3μ.μ.
Τηλ.: 2103612050

Σκύλος ή τσίτα;

Να μη λες ότι σε δάγκωσε σκύλος στο Σύνταγμα, αλλά τσίτα στην Αφρική, με συμβούλεψαν. Και γελώντας, στο αιφνίδιο άκουσμα της πρότασης, μοιάζει να επαληθεύεται η επιδεικτική τάση καιρών φιδίσιων, το οικείο να αίρεται από το ανοίκειο, για λίγο drama queen και σασπένς. Όπου βλέπεις σκύλος, είναι σκύλος αλλά όπου βλέπεις Σύνταγμα, είναι: το σιντριβάνι, η Βουλή, αναδρομικά, το πρώτο Σύνταγμα της 3ης Σεπτεμβρίου 1843, τα μάρμαρα, οι ανοιχτές συναυλίες... Πίσω από ένα όνομα, που έχει και την χαρακτηριστική τοπική πρωτοκαθεδρία, ως ομώνυμη πλατεία- από τα ραντεβού μέχρι το ασύρματο ίντερνετ-, όλη η αμφίσημη ιστορία, των ελληνικών νόμων και των αντινομιών τους, αποκτά υπόσταση. Σάρκα και οστά, όπως απευθείας σάρκα στο στόμα βούτηξε και ο κόπρος του Συντάγματος. Νεύρα στην τσίτα, ουλές από σκύλο. Της αφοσίωσης, αφού το μάτι στο σαλόνι, πριβέ, όλο εκεί πέφτει. Μπλουμ.

Και όμως. Στο Ουζμπεκιστάν, δεν υπήρξε καμία δήλωση συμπόνιας προς τιμήν του πεντάστερου, του ποδιού μου με τα πέντε πλέον κακάδια. Ακόμη και εκεί που μια μερίδα πατάτες στοιχίζει ελάχιστα –πόσο; 30 λεπτά;- ξέρουν. «Γες, γκρις, μπιγκ πρόμπλεμ νάου», μου είπε μια Ουζμπέκα που ήθελε να πουλήσει τα φουλάρια της αλλά σε τιμή σουμ (ένα ευρώ είναι περίπου 2.500 σουμ), συμφέρουσα. Φτάσαμε να μας συμπονούν λαοί στα βάθη της Ασίας. Και καθώς, στη νοηματική, το ακρώνυμο ΠΑΣΟΚ, εκφράζεται με τη μία παλάμη να ανεβαίνει, όπως ο ήλιος, τώρα μάλλον η παλάμη θα πρέπει να κατεβαίνει, ήταν το ομόφωνο σχόλιο των Βολιωτών συμμαθητών στο μάθημα. Προφανώς, το χιούμορ Μαγνησίας πάει παντού.

Ευθύνη βέβαια, στο μοίρασμα της επίδειξης, ας αποδίδεται και στους διαχειριστές του τηλεοπτικού χρόνου. Διαβάζω, για παράδειγμα, ότι κλείνει το θεατρικό μουσείο. Αντί να γίνει μια κινητοποίηση γι’ αυτό, και μέσα από τα δελτία ειδήσεων, οι τηλεθεατές μαθαίνουμε για τις ύβρεις στη βουλή και για χαλαρές διαφωνίες περί εκλογών του τύπου «δε νομίζω daddy». Μήπως αυτό που δεν είναι εθνικό, στην Ελλάδα δεν έχει μέλλον; Μήπως το θεατρικό μουσείο πρέπει να μετονομαστεί σε εθνικό θεατρικό μουσείο- αφού είναι και το μοναδικό στο είδος του- για να δει μια «άσπρη» μέρα και να βρει καλύτερη, φρέσκια στέγη; Αναρωτιέμαι.

Στη βάση αυτής της από κοινού πορείας, του Συντάγματος και του εθνικού φρονήματος, αποτελεί τιμή να σε δαγκώσει κόπρος εθνικός και αγνώστου πατρός, αντί για τσίτα. Όταν ακούει τους «Κωλοέλληνες» του Σαββόπουλου, η ξεναγός συνεργάτις, που φωνάζαμε Νάζι, δεν ξέρω τι θα σκέφτεται, τι θα φαντάζεται. Πάντα αφήνω κάτι από Ελλάδα, σε ανθρώπους που γνωρίζω και μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα χανόμαστε, κι ας μην ξέρουν ελληνικά. Είναι η θέληση; Πιθανόν.

«Ο γνώμονας της θέλησης να είναι η αρχή καθολικής νομοθεσίας», αυτό μας διατάζει να στοχαστούμε, ο ηθικός νόμος. Εκδοχές του Νόμου, Kant, Sade, Kafka, από τις εκδόσεις Πλέθρον, της Μυρτώς Ρήγου. Αριστοτεχνική γραφή, συμπυκνωμένη, που προήλθε ως «απόσταγμα» εξαετούς έρευνας. Διαβάζω ξανά, διαβάζω περισσότερο. Και σκέφτομαι: θα έρθει τώρα, το πρωτάκι της σχολής, που παπαγάλισε κουτσά στραβά, με το νέο νόμο «παιδείας», να αξιολογήσει μια αντίστοιχη πένα; Οι φοιτητές του ΕΜΜΕ πάσχαμε από το κτιριακό, δεν είχαμε λόγους, να αμφισβητούμε τους καθηγητές μας. Εθελοτυφλούν στο υπουργείο παιδείας, νομίζω.

Κι ενώ τόσα μονόλεπτα υπάρχουν στην ελληνική τηλεόραση –του αυτοκινήτου, των γκολ, του καιρού- το παραμυθάκι της καταιγίδας αποκλειστικά στον ant1-, ας γίνει και ένα μονόλεπτο βιβλίου. Ένα λεπτό για το βιβλίο, σε καθημερινή βάση, στα δελτία ειδήσεων. Κάτι θα μπορούσε να προσφέρει. Ένα λεπτό ανάγνωσης, για ένα βιβλίο.

Και ο Βέγγος φυσικά δεν θα ήθελε να κλείσει το θεατρικό μουσείο. Το κράτος και η πολιτεία τιμούν τους καλλιτέχνες όταν εγγυώνται για τη διασφάλιση της πολιτισμικής κληρονομιάς, όταν υπόσχονται μέσα από τη θωράκιση των θεσμών. Εκεί έγκειται η σημασία της δημόσιας δαπάνης, για να μην γίνεται happening. Δημόσια δαπάνη για να θωρακίζονται θέατρα και ιδρύματα, όπως είναι τα Πανεπιστήμια και η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Αλλιώς η κοινωνία πληρώνει το τίμημα της αστοχίας.

Εργαστήριο με τον Ισπανό Αλμπέρτο Κονεχέρο

Εργαστήριο με τον Ισπανό συγγραφέα και καθηγητή
Αλμπέρτο Κονεχέρο
19, 20, 21 και 22 Μαΐου 2011

Στο πλαίσιο ενίσχυσης της δραματουργίας χωρίς σύνορα, έχει προγραμματιστεί το Εργαστήριο Δραματοποίησης Αφηγηματικών Κειμένων με τον Ισπανό συγγραφέα και καθηγητή Alberto Conejero (Αλμπέρτο Κονεχέρο) στις 19, 20, 21 και 22 Μαΐου 2011.

Αντικείμενο του εργαστηρίου είναι η «θεατροποίηση» του αρχικού λογοτεχνικού κειμένου με βάση τους όρους της θεατρικής γραφής. Το εργαστήριο χωρίζεται σε δύο ενότητες: μια ενότητα θεωρητικού περιεχομένου και μια ενότητα πρακτικής εφαρμογής, στη διάρκεια της οποίας οι συμμετέχοντες θα δημιουργήσουν ένα θεατρικό έργο χρησιμοποιώντας ως βάση το διήγημα Πρόβατον επί σφαγή του Roald Dahl.

Θεωρητικό μέρος:
1. Από την καθαρή επική αφήγηση στην πλήρη δραματική ανάπτυξη: καθαρή επική αφήγηση, πολλαπλοί αφηγητές, αφήγηση μέσα στον τέταρτο τοίχο, πλήρης δραματοποίηση.
2. Η οικειοποίηση του ξένου λόγου: θεατροποιώντας την ετερότητα.
3. Επίπεδα συναρμολόγησης του κειμένου: η χρονικότητα, η χωρικότητα, τα δραματικά πρόσωπα, ο διάλογος και η όψη.
4. Διαχωρισμός ανάμεσα στην ιστορία (μύθο) και τον διάλογο για τη διαλογική δραματουργία και τη μυθική δραματουργία.

Πρακτικό μέρος:
1. Κριτήρια καταλληλότητας των αφηγηματικών υλικών: αφήγηση σε τρίτο πρόσωπο, ενότητα του χώρου, αλληλουχία του χρόνου, συγκέντρωση σημαντικών προσώπων (ρόλων), αφθονία μονολόγων και διαλόγων.
2. Πυρήνας της δραματουργικής πεποίθησης, «κυρίαρχη ιδέα» και θεματική γραμμή.
3. Η επέμβαση στο κείμενο: δραματουργική επεξεργασία του χαρακτήρα («στρωματογραφία», συγκέντρωση, κλπ), ενίσχυση της συγκρουσιμότητας, της διακειμενικότητας κλπ.
4. Γραφή ενός θεατρικού κειμένου που θα αποτελεί θεατρική διασκευή του διηγήματος Πρόβατον επί σφαγή του Roald Dalh.

Διάρκεια
Το Σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί από την Πέμπτη 19 έως και την Κυριακή 22 Μαΐου 2011. Συνολική διάρκεια 15 ώρες σε 4 διαδοχικές ημέρες.
Πέμπτη: 17.30 – 18.30
Παρασκευή: 17.30 έως 20.30
Σάββατο: 12.30 – 15.30 και 16.30 έως 19.30
Κυριακή 12.30 – 15.30

Συμμετέχοντες
Το Σεμινάριο απευθύνεται σε θεατρικούς συγγραφείς, αλλά και σε ηθοποιούς, σκηνοθέτες, θεατρολόγους, σπουδαστές δραματικών σχολών και τμημάτων θεατρολογίας - γενικά σε όποιον ενδιαφέρεται για τη θεατρική γραφή.

Χρήσιμες πληροφορίες
* Γλώσσα εργασίας θα είναι τα ελληνικά, το κείμενο όμως που θα χρησιμοποιηθεί θα είναι στα αγγλικά.
* Οι συμμετέχοντες θα πρέπει να έχουν διαβάσει και να έχουν μαζί τους το διήγημα Lamb to the Slaughter του Roald Dahl (Πρόβατον επί σφαγή) που περιλαμβάνεται στον τόμο The Tell-tale Heart. Lamb to the Slaughter. Man from the South. The Mystery of the Semi-Detache.
(Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 1997 – πωλείται στο κατάστημα των εκδόσεων, Νικηταρά 2 & Εμ. Μπενάκη, 210 38.22.496, ώρες λειτουργίας 9.00-19.00)

* Περιορισμένος αριθμός θέσεων.

Οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να αποστείλουν βιογραφικό σημείωμα στα ελληνικά (η επιλογή θα γίνει από το Ε.Κ.Δ.Ι.Θ.) έως την Παρασκευή 13 Μαΐου 2011 μέσω e-mail office@hellastheatre.gr ή fax (210 3303149). Η κατοχύρωση της θέσης γίνεται μόνο με την εξόφληση του συνολικού ποσού.

Ημέρες εργαστηρίου: Πέμπτη 19/5, 17.30-20.30, Παρασκευή 20/5, 17.30-20.30, Σάββατο 21/5, 12.30 – 15.30 και 16.30 έως 19.30, Κυριακή 22/5, 12.30 – 15.30
Χώρος: Γραφεία Ε.Κ.Δ.Ι.Θ., Σουλτάνη 19, 106 82Αθήνα
Κόστος: 80€ & 60€ για τα μέλη του Ε.Κ.Δ.Ι.Θ.
Αποστολή βιογραφικών: έως την Παρασκευή 13 Μαΐου 2011

ΑΛΜΠΕΡΤΟ ΚΟΝΕΧΕΡΟ
Ο Αλμπέρτο Κονεχέρο γεννήθηκε στη Χαέν της Ισπανίας το 1978. Σπούδασε Σκηνοθεσία και Δραματουργία στην Ανώτατη Βασιλική Σχολή Δραματικής Τέχνης της Μαδρίτης και συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Complutense της Μαδρίτης, όπου ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή το 2007. Από το 2008, διδάσκει Δραματουργική Γραφή και Διασκευή στην Ανώτατη Σχολή Δραματικής Τέχνης της Καστίγια ι Λεόν.

Έχουν εκδοθεί ή/και παρασταθεί πάνω από δέκα έργα του, απ’ τα οποία ξεχωρίζουν: Γκρεμός (Βραβείο Leopoldo Alas Minués-SGAE 2010)· Ανατολή (δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «La Ratonera» και παραστάθηκε το 2009 με τον τίτλο Δυσδαιμόνα)· Ούγγροι (επελέγη για το XI Φεστιβάλ Σύγχρονης Ευρωπαϊκής Δραματουργίας 2011 στη Χιλή και απέσπασε το Εθνικό Βραβείο Πανεπιστημιακού Θεάτρου 2000)· Πυρετός (Φιναλίστ για το Εθνικό Βραβείο Μονόπρακτων Έργων 1999)· Ο άνθρωπος που πέταγε μαχαίρια και Γκάμπριελ. Τον Ιούλιο του 2011 θα παρασταθεί το έργο του Versa est, το οποίο πραγματεύεται τη ζωή του συνθέτη Τομάς Λουίς ντε Βικτόρια.

Επίσης, έχει μεταφράσει και επεξεργαστεί δραματουργικά τα εξής έργα: Carcoma (με αφορμή τη Σιταρόψειρα του Πλαύτου)· Μακμπέθ και Τρικυμία του Ουίλιαμ Σαίξπηρ∙ Σκηνή προσκυνητών (με αφορμή κείμενα των Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, Βάγιε Ινκλάν και Χαθίντο Αλόνσο Μαλουέντα) Για το νεανικό κοινό έχει γράψει τα θεατρικά έργα: Το τρελό βιβλίο του Κιχώτη και Το φιλί του Αχιλλέα. Τέλος, παράλληλα με τη συγγραφική του δραστηριότητα, έχει δημοσιεύσει πολλές μελέτες με θέμα την προφορικότητα και την περφόρμανς, εστιάζοντας ιδιαίτερα στους αστικούς τροβαδούρους των αρχών του 20ου αιώνα, μεταξύ των οποίων χρήζει ιδιαίτερης μνείας η μονογραφία Carmina Urbana Orientalium Graecorum, Ποιητικές της ταυτότητας στο αστικό ελληνο-ανατολίτικο τραγούδι.

Ελληνικό Κέντρο του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου
Σουλτάνη 19, 106 82 Αθήνα
T & F: +30 210 3303149 & 210 3306115
E: itigr@otenet.gr , iti@hellastheatre.gr

THE ARBOR την Πέμπτη 5/5 στο Exile Room, 21.00

Ανάμεσα σε φαντασία και πραγματικότητα.
Με τον Κωνσταντίνο Γιάνναρη, στο Exile Room.
Αφορμή η ταινία THE ARBOR (94')
της Clio Barnard την Πέμπτη 5/5 στις 21:00

Η αλκοολική θεατρική συγγραφέας Andrea Dunbar έγινε διάσημη στα 19 και πέθανε στα 29. Οι κόρες της ντρέπονταν να αντιμετωπίσουν το φακό, ενώ και η ίδια ελάχιστα είχε εμφανιστεί μπροστά στην κάμερα. Πώς να γίνει μια ταινία για τη ζωή της, ιδού το ζητούμενο.

Με ηθοποιούς να παίζουν τα τέκνα της φυσικά, κινώντας πειστικότατα τα χείλη τους στο ρυθμό των αληθινών συνεντεύξεων, ολοκληρώθηκε το φημισμένο The Arbor, ένα θεατρικό, στην αυλή του σπιτιού της.

Στο πλαίσιο του δελεαστικού προβληματισμού, πώς να χειρίζεται μάρτυρες που αρνούνται την κάμερα, ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης προβάλλει παράλληλα αποσπάσματα από το ντοκιμαντέρ Normal του Nicolas Mai.

είσοδος ελεύθερη
*με υπότιτλους στα Αγγλικά

Exile Room
Αθηνάς 12,
3ος όροφος,
Μοναστηράκι
Τηλ: 210-3223395

Απογεύματα Αναγνώσεων στο Εθνικό Θέατρο, 4-8/5

Στη Στοά του Βιβλίου, Δευτέρα 16/5 στις 20.00 για το ''Π''

Τη Δευτέρα 16 Μαίου, στις 8 μ.μ., στη Στοά του Βιβλίου θα γίνει παρουσίαση των εκδόσεων και του μουσικού συνόλου του ΚΣΥΜΕ.

Για το βιβλίο του Κωστή Τριανταφύλλου π θα μιλήσουν
η Ελισάβετ Αρσενίου και ο Θανάσης Μουτσόπουλος.

Θα ακολουθήσει συναυλία του KSYMEnsemble.
Είσοδος ελεύθερη

Κέντρο Σύγχρονης Μουσικής Έρευνας
με την υποστήριξη του
Ιδρύματος Αιμ. Χουρμουζίου και Μαρ. Παπαϊωάννου

Ένα διήμερο αφιερωμένο στα αδέσποτα του stray.gr

Χορός παραδοσιακός της Τασκένδης του Ουζμπεκιστάν