Η παράσταση Φύλλα της στο Θέατρο Επί Κολωνώ

Σε γειτονικές θέσεις, συνδαιτυμόνες στο σκοτάδι, στη σκηνή “Black Box”· οι θεατές περιμένουμε την τυπική έναρξη της παράστασης. Άτυπα αλλά αναμφίβολα, μιαν αύρα, κόκκινου κρασιού στο χώρο, ήδη προϊδεάζει για το ημίγλυκο γλωσσικό παιχνίδι, του μονολόγου Φύλλα της. Ώσπου το φως εντοπίζεται πλέον, πάνω στο γερμένο, προς τους θεατές, πρόσωπο της Γυναίκας (Λίλας Καφαντάρη). Και από το στόμα της, αρχίζουν να ξεστομίζονται διεσπαρμένες αναμνήσεις ζωής, όπως ακριβώς από το χέρι της θα ξεφυλλίζονταν τα φύλλα ενός ημερολογίου. Όμως, η σκηνοθετική πρόταση, του Κωνσταντίνου Αρβανιτάκη, δεν εμπλέκει-ευτυχώς- την πρόσθετη χρήση του αντικειμένου παρά μόνο σε μία περίπτωση: της σκάλας. Και τούτο διότι, επισύρει την προσοχή μας στις εναλλαγές, της ψυχικής διάθεσης και, κατ’ επέκταση στην ίδια την ατομικότητα. Στην αρχική γένεση, του κειμένου του Ανδρέα Φλουράκη, η σκηνοθεσία λειτουργεί, τρόπον τινά, ως μια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. Η εγγύτητα, του χώρου, προσλαμβάνεται, από τη ματιά του σκηνοθέτη, ως η αφορμή να δοθεί μιαν αποσπασματική διάσταση, στο σώμα, για να μην μένει σταθερό, στην ίδια θέση. Συμβολικά, αν το εξετάσουμε αυτό, βλέπουμε ότι το γλωσσικό παιχνίδι είναι ένα παιχνίδι ρόλων αντί θέσεων, ρητορείας αντί δεσποτείας. Ώστε, το είδος του μονολόγου προσφέρεται για να δούμε τη διαχείριση του ατομικού χρόνου, ως την αφορμή, να πιστωθεί, σε ένα ευερέθιστο στόμα και μόνο, η ευθύνη της πρότασης και της διατύπωσης. Χωρίς παραλήπτη, χωρίς ακουστικό, η Γυναίκα έχει ανάγκη από τη φωνή της και μόνο. Αυτήν που έρχεται, όπως το φως στο δωμάτιο, και μετατοπίζεται, από γωνία σε γωνία, χωρίς ποτέ να απαθανατίζεται. Η φωνή υπάρχει και ως πηγή, άμεση έκφραση, αλλά και ως μέσο, έμμεση έκφραση, στην περίπτωση της ηχογράφησης. Η Γυναίκα δεν μετρά από το ύψος στο βάθος, από το μεγάλο στο μικρό, από το 1000 στο 1, για να φτάσει κάπου. Σημασία έχουν η διαδρομή και η διάρκεια, που υποκαθιστούν τον προορισμό. Το πρόσωπο του πρώην συζύγου, η κωμικοτραγική ιστορία με τη βέρα, η βόλτα με το αυτοκίνητο, ο άφραγκος θείος, ο οικογενειακός δυϊσμός, της "μαμάς" και του "μπαμπά": όλα έχουν διαρκέσει στη μνήμη, επιβεβαιώνοντας την αντοχή στο χρόνο. Η φόρμα, της αρίθμησης, όμως, ενέχει γοητεία, προκαλώντας το ενδιαφέρον του θεατή. Αυτός, ως ένας αποδέκτης-συναρμολογητής, μπορεί και συναρθρώνει τα αποσπασματικά μέρη του κειμένου, με αφορμή την ενιαία παρουσία της ιδέας των Αριθμών. Ιδιαίτερα αν εκλάβουμε τους αριθμούς, ως νότες παρτιτούρας, στην επιφάνεια του χώρου-κουτιού, της σκηνής «Black Box», τότε είναι δυνατόν να εικάσουμε ότι, το σώμα δε θα μπορούσε παρά να μετατοπίζεται, το φως δε θα μπορούσε παρά να ακολουθεί τη σκιά του φευγαλέου σώματος και η κίνηση δε θα μπορούσε παρά να είναι κοφτή, τηρώντας ισορροπία με την αντίστοιχη (κοφτή) οικονομία του κειμένου. Ο μονόλογος Φύλλα της έχει ροή, ακούγεται όπως η βροχή, φυσικά, ενώ οι λέξεις δένουν οργανικά μεταξύ τους, όπως η εισπνοή με την εκπνοή. Δεν υπάρχει τίποτε πρόσθετο, που να μας βγάζει εκτός. Η ερμηνεία, της Λίλας Καφαντάρη, είναι λιτή, απλή, ουσιαστική. Χωρίς να μιμείται τις εικόνες του κειμένου, αλλά με την προσοχή περιστρεφόμενη, από χρόνο σε χρόνο. Όπως μεταφέρεις ένα φυτό, ανάλογα με τη φορά του ήλιου, όπως γεμίζεις το μπαλκόνι με φυτά, για να δημιουργήσεις ένα τείχος προστασίας ενάντια σε προσωπικές αγωνίες, όπως…όπως. Η θεατρική παράσταση, το Φύλλα της, που συνυπογράφουν συγγραφέας (Ανδρέας Φλουράκης), σκηνοθέτης (Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης) και ηθοποιός (Λίλα Καφαντάρη), εκτιμάται για το «φύλλο» θαλπωρής, με το οποίο περιβάλλει τους θεατές της. Ας επιστρέφουμε εκεί που μας προστατεύουν. Εκεί που νιώθουμε παιδιά ξανά. Φύλλα στο πάτωμα, ψύλλοι στ’ άχυρα. Και εμείς στο θέατρο.


* Ο μονόλογος Φύλλα της έγινε πρώτη φορά παράσταση το 2003 στο Θέατρο της Άνοιξης, στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας, με τη Λυδία Φωτοπούλου (παραγωγή του Θεάτρου του Νότου). Το έργο είχε μεταφραστεί στα αγγλικά και τα τουρκικά. Η τουρκική μετάφραση κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Mitos Boyut, ενώ στα ελληνικά το Φύλλα της κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αιγόκερως.

Σκηνή Black Box: «Φύλλα της» του Ανδρέα Φλουράκη
σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Αρβανιτάκη. Ερμηνεύει η Λίλα Καφαντάρη.
Σκηνικά: Γιώργος Χατζηνικολάου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Χριστίνα Τζιάλλα
Έναρξη παραστάσεων: 8 Οκτωβρίου ‘10
Ημέρες & ώρες: Παρασκευή, Σάββατο. Κυριακή 21.00
Παρασκευή μεταμεσονύχτια στις 24.00

Θέατρο Επί Κολωνώ
τηλ: 210 5138067
fax: 210 5146169
Ναυπλίου 12 & Λένορµαν 94, Κολωνός
(μετρό μεταξουργείο)