Έκφραση και αίσθηση

Διαβάζω το γραφικό χαρακτήρα της ποιήτριας Ελένης Αυγούστου στο σπίτι του Νάνου Βαλαωρίτη και στη συνέχεια αντιγράφω τους στίχους της:

Όταν

Θα είμαι

Στον παράδεισο

Θέλω

Ο φύλακάς μου

Να έχει

Σώμα

Σώμα αντρικό

Ερωτικό

Έχω κάποιον

Υπόψη μου.

Μου άρεσε πολύ αυτό το λίγο που διάβασα, αρκούσε για να γελάσω ήρεμα. Είναι εξίσου απλό όπως τα τελευταία λόγια του Τζον Λένον για το γιο του, το Σον, στη Γιόκο Όνο: ‘‘Όχι, πάμε σπίτι γιατί θέλω να δω τον Σον προτού πέσει για ύπνο’’. Λίγα λεπτά αργότερα, ο Τζον Λένον δολοφονήθηκε από τον Μαρκ Τσάπμαν[1].

Η έκφραση και η αίσθηση πολλές φορές ανταγωνίζονται η μία την άλλη. Το ερώτημα είναι: η τέχνη να μη μιμείται ή να μιμείται τη ζωή; Αν τη μιμείται μόνο, τότε υπάρχει ο κίνδυνος η τέχνη να εξυπηρετεί τον πολιτιστικό ιμπεριαλισμό. Όταν όμως υπάρχει το χιούμορ κάτω από τη σελίδα, τότε το κλασικό, που είναι το ώριμο και εκφράζεται μέσα από τη γλώσσα, ανανεώνεται και ανατροφοδοτείται από την ίδια την αίσθηση της ζωής. Η σχέση της προφορικότητας με την ποίηση είναι σημαντική στο βαθμό που η φράση συλλαβίζεται προτού μεταμορφωθεί σε ποίημα. Στη συνέχεια, βέβαια, το να βρει τη θέση της μεταξύ των άλλων ενοίκων, στο ποίημα, είναι θέμα της σύνθεσης και του κολάζ. Διότι, η επικοινωνία της ιδέας μπορεί να βασίζεται σε περισσότερα του ενός επίπεδα, ώστε η γλώσσα να διανοίγεται σε μια τέχνη με επιλογές και διακρίσεις. Στη στιγμή της κίνησής της επάνω στη διακριτική ευχέρεια της παράστασης και της αναπαράστασης, η γλώσσα διατηρεί τον αυθορμητισμό της έκφρασης και τον αναπαράγει καθώς τον βαλσαμώνει.

[1] ‘‘BHMagazino’’ 24.06.2007