Σύνταγμα και αδιαχώρητο

Είναι Κυριακή, λίγο μετά τις έξι το απόγευμα. Περπατώ στην πλατεία Συντάγματος. Διόλου άσκοπα. Αντιθέτως, περνώ, μέσα από τον κόσμο, σαν να γέμιζα τα κενά ενός φανταστικού κύκλου. Ακόμη ο κόσμος δεν είναι ασφυκτικά πολύς, είναι όμως πολύς. Και το Σύνταγμα, για πρώτη φορά, μου μοιάζει με έναν κύκλο, μεγάλο και πηγαίο. Με τον πίδακα του σιντριβανιού του, να υψώνει γλώσσα. Η φωνή μας ενάντια στη σιωπή τους. Μέσα σε αυτούς, που θα φτάσουν, είναι και φίλοι. Ακόμη δεν έχω καταλάβει, ότι θα ανταμώσω με άλλους φίλους, από εκείνους που υπολόγιζα, εξαιτίας του αδιαχώρητου. «Δύσκολο να προσεγγιστούμε», θα μου γράψει, στο μήνυμα, ο Βαγγέλης. Καθώς, πράγματι, επικρατεί το αδιαχώρητο. Αυτό το αδιαχώρητο που κοιτά, από ψηλά, ένας ολομόναχα περίεργος, σε ένα μπαλκόνι, του King George, το βράδυ, παρόλο που τον έχουν σημαδέψει, εδώ και πολλή ώρα, τα πράσινα λέιζερ. Ποιος είναι αυτός ο παρατηρητής; Είναι αυτός που θα μιλά στο κινητό του, περιγράφοντας τα καθέκαστα. Τα γεγονότα, που ανήκουν αδιαίρετα και στις τριών ειδών μνήμες: στην εννοιολογική μνήμη-καθώς πάντα είναι στη φύση του ανθρώπου να προτάσσει έναν ιδεότυπο, απέναντι σε ένα σημαντικό γεγονός, ώστε να το θεωρητικοποιεί-, στην επεισοδιακή μνήμη-καθώς, γινόμαστε φορείς της κατάστασης, στην οποία συμμετέχουμε ολόκληροι, με φωνή, νου και σώμα- και στη διαδικαστική μνήμη-καθώς όλοι έχουμε, στο παρελθόν, παραβρεθεί σε διαδηλώσεις και πορείες, οπότε, από τότε, ανακαλούμε μια ανάλογη συμπεριφορά. Με μία φράση: Piazza Popolo, εδώ Σύνταγμα.

Από νωρίς, στη Μητροπόλεως, φτάνει η Καλλιτεχνική Ομάδα, με μάσκες και ο ένας πίσω από τον άλλον. Ανταλλάσσω βλέμματα μαζί τους. Έντονα τα βλέμματα, καθώς το υπόλοιπο πρόσωπο, πίσω από τη μάσκα, δεν διακρίνεται. Εξίσου αδιάκριτα, η ενέργεια της μέρας, που δεν θα ξεψυχήσει, μεταδίδεται από τον έναν «άγνωστο» στον άλλον. Αυτές είναι ιστορικές στιγμές. Ουπς, και ένα παπούτσι σημαδεύει τη Βουλή. Στο γέρμα του ήλιου, κοιτώ τη Βουλή και μου φαίνεται σαν μακέτα. Σαν να μην είναι αληθινό αυτό που βλέπω...

Κατηφορίζοντας, φτάνω στις ζωγραφιές των παιδιών. Μένω στης Ίριδας, που στη θέση του «ψωμιού» έχει γράψει «χαρά». Πράγματι. Μέχρι τώρα, γαλουχηθήκαμε με την ιδέα, ότι ξεπεράσαμε το ζήτημα της επιβίωσης, -εξ’ ου και η ανάγκη για πολιτισμό-, οπότε επικεντρωθήκαμε στην ικανοποίηση των ψυχικών αναγκών. Ποτέ ξανά, ως κοινωνία, δεν φτάσαμε σε ένα ανάλογο σημείο κρίσης, για να δούμε ότι και ο τρόπος πρόσληψης, της χαράς, κατέληξε να είναι ένα παράγωγο του καταναλωτισμού. Αφορμής δοθείσης, τα παιδικά δωμάτια, με τοίχους στο πνεύμα «του καλού παραμυθιού», για τους φόβους γονέων, να μην πλήττει το παιδί, κι ας εξυπακούεται ότι, εν τέλει, πλήττεται η φαντασία. Τα παιδιά των κινητών, ετών 9, είναι μια άλλη παράμετρος, του ίδιου προβλήματος. Καταναλωτισμός, επειδή η ασφάλεια προέχει. Αυτό λανσάρει το δυτικό παράλογο των σύγχρονων κοινωνιών, που σφίγγουν τα δόντια στα μέτρα. Παλιά η ιστορία. Η Εριφύλη, στη ζωγραφιά της, ζωγράφισε το χαμόγελο με δόντια. Πολύ ενδιαφέρον. Και γερά δόντια, και, ένα βήμα παραπέρα, με τη γνώση ότι, υπάρχει περιεχόμενο, εκτός από μορφή. «Όλοι έξω», γράφει η Εριφύλη.

Κάθομαι εκεί «έξω», κι εγώ. Γνωρίζω μια κυρία, που ζει στο Ανόβερο, όπως και η κόρη της. Μου λέει, ότι τα πράγματα στη Γερμανία είναι καλύτερα, εργασιακά, αλλά είναι ακριβά τα ενοίκια. Το ξέρουμε αυτό. Αλλά αν δεν κατέβαινα, στο Σύνταγμα, δεν θα είχαμε μιλήσει ποτέ. Και εδώ είναι η ουσία του θέματος, να γίνουμε στον άλλο πιο φιλόξενοι αντί για σκέτα ξένοι. Μιλώντας και μόνο. Από εκεί και πέρα, χρειάζονται πραγματικές τομές και όχι να βλέπουμε να ξεφυτρώνουν, πολιτικές σχολές, αντανακλαστικές, η μία της άλλης. «Δημοκρατική Συμμαχία» από τη μία, «Δημοκρατική Αριστερά» από την άλλη. Όπου ακούγεται πολλή «δημοκρατία», και μάλιστα επιθετικοποιημένη, μόνο επιφυλάξεις μπορούν να μου δημιουργούνται. Θολά νερά. Γεγονός είναι ότι, οι αποφάσεις, που καθορίζουν την οικονομία, σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι πολιτικές. Η λογική δεν εξουσιοδοτεί οικονομικά συστήματα, να διαβρώσουν, πρώτα την πολιτική και ύστερα την κοινωνία. Αλλιώς για ποια «απόφαση» γίνεται λόγος; Η απόφαση είναι λόγος, άρα πολιτική. Εκτός αν από πάνω μας υπάρχει ένας πλανήτης σκύλων ET που θέλουν να έρθουν στο Αιγαίο, μας αισθάνονται πιο κοντά τους, -από τους άλλους Ευρωπαίους- και θέλουν να γίνουμε φίλοι, να τους κάνουμε χωριάτικη και φραπέ με τη ματιά στο απέραντο κύμα.