Προσοχή στο κοινό μεταξύ συρμού και αποβάθρας

Στο σταθμό ‘‘Μοναστηράκι’’ κάθε φορά που ανοίγουν οι πόρτες του τρένου, ακούγεται η γνωστή ανακοίνωση ‘‘προσοχή στο κενό μεταξύ συρμού και αποβάθρας’’, ενώ ακολουθεί και αντίστοιχη αγγλική μετάφραση της εν λόγω προειδοποίησης. Αυτό που δεν έχει ανακοινωθεί ποτέ είναι βασικοί κανόνες επιβίβασης και συντελεστικής συμπεριφοράς. Στο συγκεκριμένο σταθμό που πράγματι το κενό μεταξύ συρμού και αποβάθρας απαιτεί προσοχή ιδίως εάν επιστρέφεις με βαλίτσα από το αεροδρόμιο, τα φαινόμενα σπρωξίματος γεννούν μέχρι και ερωτηματικά για τα περιστατικά αυτοκτονιών και την εκάστοτε οικειοθελή τους διάσταση. Πώς γίνεται κάθε φορά όλοι να επιλέγουν εκεί να πέσουν και να κλείνει ο σταθμός, άγνωστο. Αλλά αυτό που είναι σε όλους γνωστό είναι ότι όλοι θέλουμε μια θέση, ένα χώρο να ακουμπήσουμε το άγχος αντί να στεκόμαστε όρθιοι, ώστε να μην εκτιμούμε με τη συμπεριφορά μας τους διπλανούς. Συνήθως πρώτα ανοίγουν οι πόρτες, βγαίνουν όσοι πρέπει και μετά μπαίνει το νέο επιβατικό κοινό. Ωστόσο, εδώ έγκειται το πρόβλημα: στη διαπροσωπική επικοινωνία και στον τρόπο με τον οποίο εκλαμβάνεται η έννοια του κοινού. Μολονότι πολλοί έχουν πειστεί για τη χρησιμότητα της κοινής γνώμης, ώστε δημοσκοπήσεις να εξακολουθούν να είναι σε εξέλιξη, η αντίστοιχη χρησιμότητα της κοινής πράξης δεν έχει καταστεί σαφής. Αντί να έχουμε ένα επιβατικό κοινό που να συμπεριφέρεται ως τέτοιο, έχουμε μόνο σποραδικούς επιβάτες που ανταλλάσσουν – αν τελικά πράγματι συμβαίνει αυτό το φαινόμενο της ανταλλαγής- βλέμματα απότομα μέχρι να μπουν στο τρένο, να θέσουν κάπου τον εαυτό τους και να μην ξανακοιταχτούν ποτέ πια, όπως οι ντροπαλοί μαθητές του νηπιαγωγείου που άφησαν το κρεβάτι τους για μια τάξη την πρώτη μέρα μαθημάτων, τη νέα σχολική χρονιά. Με τη διαφορά ότι αυτοί οι επιβάτες δεν ενεργούν κατ’ αυτόν τον τρόπο από ντροπή αλλά από φόβο να πλησιάσουν ο ένας τον άλλο. Ίσως επειδή ο φόβος ισούται με την άλλη όψη του φαινομένου της ντροπής, καθώς στηρίζεται στο σύμπλεγμα ενοχών που φέρει το άτομο. Συνεπώς, προσοχή στο κοινό μεταξύ συρμού και αποβάθρας.