Ήχοι συννεφιάς και βροχής: μνήμη αγχίνους

Έχουμε την εξής συνθήκη, κλειδιά να κουδουνίζουν. Παρομοιάζω τον ήχο των κλειδιών με σαμιαμίδι που βγαίνει να τσιμπήσει κουνούπια. Κι έπειτα, ο ίδιος ήχος μου θυμίζει ένα παλιό ξυπνητήρι, να χτυπά διστακτικά, σε ένα ξεχασμένο ρολόι χειρός. Σε Μπαμπινιώτη (2004:11) ορολογία τώρα, να μάθουμε και κάτι σημαντικό, ερχόμαστε να εντοπίσουμε την ύπαρξη μιας μνήμης που ελίσσεται. Και αυτήν, την αποκαλούν «μνήμη αγχίνους». Ειδικότερα, πρόκειται για «μια ανάκληση στη μνήμη ενός στοιχείου με τη βοήθεια άλλου, βρίσκοντας τις ομοιότητές τους».

Σαββατοκύριακο, λοιπόν, κολυμπώντας στ’ ανοιχτά με συννεφιά, από πείσμα και μόνο, επειδή ο στόχος είναι στόχος, σκεφτόμουν πόσο μπορεί να μας βασανίσει αυτό το είδος της μνήμης, συνδέοντας, ενίοτε, το ευχάριστο με το δυσάρεστο. Το «εδώ» και το «εκεί» σε συμμαχία, όπως όταν στο στομάχι έχεις αναμπουμπούλα. Ξέρεις ότι, υπάρχει ένας μικρός ύποπτος γι’ αυτό το άστατο στομάχι; Υπαίτιος της κρίσης είναι το «ελικοβακτηρίδιο». Θεραπεύεται, βέβαια, με αντιβιώσεις, ενώ πολλοί, που το έχουν, δεν το ξέρουν. Γνήσια μάλιστα πηγή απάντησε στο ερώτημα, από πού το ελικοβακτηρίδιο πήρε το όνομά του, ότι «έτσι ονομάστηκε». Δυστυχώς. Ο γιατρός δεν ήταν της διήγησης ούτε και οδοντίατρος. Χάσαμε άδοξα τις ιστορίες κι όλα αυτά επειδή το βακτηρίδιο έτυχε να είναι –λάθος- σε λανθασμένο τόπο.

Σχετικά με τη μνήμη αγχίνους τώρα, επιστρέφοντας στο σωστό τόπο-του βιβλίου και της έμπνευσης-, βρίσκουμε την εν λόγω αναφορά στο άρθρο του Σαράντη Ζαφειρόπουλου, από το βιβλίο Μετανεωτερικές Επόψεις. Η συγκεντρωτική έκδοση 11 δοκιμίων, για ζητήματα αρχιτεκτονικής και επικοινωνίας, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Επίκεντρο. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, όχι μόνο για αρχιτέκτονες αλλά και για ανθρωπολόγους, καλλιτέχνες, που επιδιώκουν να εντρυφήσουν σε αυτή τη σχέση, του ανθρώπου με το χώρο.

Όσον αφορά στη σχέση με το χώρο-χώρα και την πρόσληψη του νοήματος, που προκύπτει απ’ την υφαίρεση και τη συναλλαγή μας μαζί του, ευπειθώς αναφέρω: κάποια στιγμή, παρακολουθούσα έναν αγώνα μπάσκετ, στην Αυστραλία. Καθώς, εκεί υπάρχουν διάφορα είδη πουλιών, θυμάμαι ότι, σε πρώτη φάση μου ήρθαν στο νου, απ’ τα τριξίματα των αθλητικών στο γήπεδο, ήχοι πουλιών, και αναπόλησα το καναρίνι μου. Τι ωραίο θα ήταν, να υπήρχαν και ωδικά πτηνά στα γήπεδα: όλα τα ‘χαμε, αυτή τη μελωδία περιμέναμε. Εντελώς υπερρεαλιστικό, πράγματι, αλλά μερικές φορές είναι χαρούμενο, να διαθέτεις λίγη απ’ αυτήν την (περι)ουσία φαντασίας. Και η μνήμη αγχίνους, είναι περίεργα ωραίο πράγμα. Όπως περίεργο είναι και το να βλέπεις, στα ΚΤΕΛ, ένα σπουργίτι να χώνεται ολόκληρο μέσα σε ένα άδειο σακουλάκι από πατατάκια, για να τσιμπήσει τρίμματα με αλάτι. Και εκείνο το σακουλάκι δεν είχε κάτι το ιδιαίτερο. Αν ήταν Marks and Spencer…κρίμα το σπουργίτι.