14.6.10

Εύη Λαμπροπούλου:Χάπι Λου και Όλα τα Μήλα


Χάπι Λου-Όλα τα Μήλα
Στον αριθμό 71 είναι απλωμένα μερικά από τα ρούχα της Εύης Λαμπροπούλου. Άλλα μπορεί να θέλουν σίδερο, άλλα πάλι όχι. Καθώς, ρούχα είναι και οι ιδέες μας, για να αντιμετωπίζουμε το κρύο ή τη ζέστη των άλλων. Άλλες ιδέες μένουν σταθερές, ενώ άλλες μεταλλάσσονται ή εξελίσσονται με το πέρασμα του χρόνου.

Πράγματι. Αυτός ο αριθμός, το 71, όπως σωστά η υποψία τριβελίζει το κεφάλι, δεν είναι από σπίτι ούτε από ταράτσα. Είναι, όμως, από τη LIFO, 10-16.06.2010, και ειδικότερα από την εξαιρετική στήλη Οι Αθηναίοι. Στο συγκεκριμένο φύλλο, η στήλη είναι σε επιμέλεια της Δέσποινας Τριβόλη, με φωτογραφία του Σπύρου Στάβερη. Κάθε φορά που διαβάζω αυτή τη στήλη, δεν εντοπίζω μόνο κάτι, για να κόψω. Αν πιάσω τριγύρω, πού βόσκει το ψαλίδι, μετά το ένοπλο χέρι κόβει όλο το δισέλιδο. Διότι, μέσα από τη στήλη Οι Αθηναίοι, εντοπίζεις, συνήθως, έναν άνθρωπο: κάποιον που ξεχάσαμε, αλλά τώρα διαβάζουμε αυτό που «καταθέτει». Και αυτό, η ειλικρινής έκφραση ζωής, προσφέρεται σπάνια, και σε μία τακτική βάση, από τον τύπο.


Αναζητώ λοιπόν, για ένα σαββατοκύριακο, τα δύο, από τα τρία βιβλία της Εύης Λαμπροπούλου: Χάπι Λου και Όλα τα Μήλα. Κυκλοφορούν, αμφότερα, από τις εκδόσεις Κέδρος. Περνώ ένα σαββατοκύριακο βυθισμένο στις σελίδες. Ως βραδινή επιβάτης λεωφορείου. Ως ηλιοκαμένη ύπαρξη μεσημεριού στην Άφυσσο – «άβυσσο» συνιστά το σύστημα αυτόματης ηλεκτρονικής διόρθωσης, οπότε γιατί όχι, θα μπορούσε να είναι κι έτσι-. Και ως αραχτή απογευματινή τεμπέλα, μπρούμυτα στο κρεβάτι και με τις πατούσες έξω απ’ το σεντόνι, ενώ παραδίπλα είναι ένα πιάτο με κεράσια. Για ευνόητους λόγους, υπνοθεραπείας και μόνο, εκκρεμεί η πρωινή δραστηριότητα… αυτήν την πανάγια ώρα ο εγκέφαλος «φορτώνει»: τρέλα, μέλι, όνειρο.

Σπιρτόζο, ημίκλειστο, ώριμο. Είναι το βλέμμα της Εύης. Κοντά στην παραδοτέα φράση, την καρτερεί για να την πειράξει. Όταν η φράση παραλληλισμού επαναλαμβάνεται, τη δεύτερη φορά, αποβαίνει ως ένα μέσο αναθεώρησης. Για να μαζέψουμε τα μαραμένα φύλλα καταγής, να ενσκήψουμε σε αυτό που θα θέλαμε να μην είχε τελειώσει. Καθώς στόχος δεν είναι ο εντυπωσιασμός, αλλά η διατύπωση, και άρα, η ακρίβεια με και από τις λέξεις, βλέπουμε πώς οι λέξεις, μας γυρίζουν στη δύναμη της συνήθειας. Σκεφτόμαστε, μιλούμε, δρούμε με συγκεκριμένο-συνηθισμένο- τρόπο. Διότι, η συνήθεια μας ορίζει, ακόμη και όταν επιθυμούμε την αλλαγή. Η επιθυμία για την αλλαγή δεν αρκεί. Χρειάζεται το βήμα, από την πρόθεση στην απόφαση. Η δίοδος στην πράξη. Αμεσότητα, ρεαλισμός, πηγαία έκφραση. Αναγνωριστική η γραφή της Εύης Λαμπροπούλου, συγκρίνοντας το ύφος των δύο βιβλίων, του παλιότερου Χάπι Λου και του πιο πρόσφατου, Όλα τα Μήλα.

Και στα δύο βιβλία, μια ιστορία συγκροτημένη, χωρίς περιττά στολίδια, αναπτύσσεται και εξελίσσεται. Αν περιττό, κρίνεται το μη αναγκαίο, αυτό που δε δικαιολογείται, μέσα από τη ροή της απροκάλυπτης αφήγησης, αντίστοιχα αναγκαίο, κρίνεται το χιούμορ: αυτό το χιούμορ είναι ο ρυθμός που καθιστά την αφήγηση απολαυστική. Η ειρωνική και καυστική αντιμετώπιση των πραγμάτων αποβαίνει μια ύστατη προσπάθεια, η απώλεια του Θεού, δηλαδή της αγάπης, να πάρει τη ρεβάνς, ως το αντιστάθμισμά της. Η αγάπη μόνο δε φτάνει. Θυμός, αποξένωση, αγωνία και υπαρξιακή ανασφάλεια. Οι γλυκόπικρες ιστορίες της Εύης Λαμπροπούλου δίνουν τις αφορμές, να δούμε ξανά αυτές τις ορμές, και να αντιμετωπίσουμε το παρορμητικό του χαρακτήρα. Συγκράτησα πολλές φράσεις, και από τα δυο βιβλία αλλά πιο πολύ, από το Όλα τα Μήλα, μου έμεινε: «όταν ταΐζεις μια γιαγιά, να αποφεύγεις το βλέμμα. Είναι το σημαντικότερο, ν’ αποφεύγεις το βλέμμα. Αλλιώς μπορεί να σου πέσουν τα δάκρυα μέσα στη σούπα». Όσο για το τέλος της ιστορίας, -δεν το προδίδω- όμως διαδίδω: έχει μια γεύση ματαιότητας, όπως το τέλος από εκείνη την ταινία του Αλάν Ρενέ –Alain Resnais- Προσωπικοί Φόβοι σε Δημόσιους Χώρους.

Στο λεωφορείο της επιστροφής, η διπλανή μου με ρωτά: «το τελείωσες όλο;». Με βλέπει να κουνώ καταφατικά το κεφάλι, κρατώντας τη Χάπι Λου, και συμπληρώνει «αστέρι είσαι». Αστέρι δεν ξέρω, για τη Λαμπροπούλου, που «γράφει από ένα αεροδρόμιο, από μια διάθεση», μπορώ να ξέρω ότι είναι. Το έξτρα μισάωρο της κίνησης, δεν το κατάλαβα καθόλου.

http://www.lifo.gr/mag/features/2151
http://www.evi-labropoulou.com/v2/content/view/26/45/
http://www.facebook.com/note.php?note_id=124518822436
http://www.kedros.gr/main.php?manufacturers_id=1080
http://www.imdb.com/title/tt0498120/

2 comments:

λού said...

η αλήθεια είναι πως με επηρέασε πολύ η Εύη λαμπροπούλου. την αγαπώ. και μαρεσει πολυ και το μπλογκ σου. πολύ!

Θάνος Δ. Αθαν. said...

omorfo sxolio, ontws!