Τελικά ‘πάμε μουσείο’; Ακαδημίας 50 έως 27.05.09

Η μουσειολόγος Σπυριδούλα Πυρπύλη και η ομάδα της μουσειολογίας, μας ενθαρρύνουν να συμμετάσχουμε στο διάλογο για τα μουσεία, καθώς το ζήτημα της επισκεψιμότητας των μουσείων ποτέ δε σταμάτησε να είναι επίκαιρο και να αφορά στον τρόπο ζωής ή/και μόρφωσης. Τα μαθήματα του σεμιναρίου μουσειολογίας που παρέδωσε σε ενδιαφερόμενους πολίτες, στα πλαίσια του κύκλου μαθημάτων λαϊκής επιμόρφωσης, τα οποία, κάθε χρόνο, διοργανώνει ο δήμος Αθηναίων δωρεάν για τους πολίτες, ήταν ετήσιας διάρκειας, και, για τον επίλογο, όλη η ομάδα του σεμιναρίου μουσειολογίας επέλεξαν να βγουν σε 6 κεντρικά μουσεία του δήμου της Αθήνας. Τα μέλη της ομάδας ρώτησαν περαστικούς πολίτες ποια είναι η σχέση τους με τα μουσεία, και, κατ’ επέκταση με την πόλη: πώς, τι, πού, γιατί;

Αν δεν ήσαστε μεταξύ αυτών που απάντησαν στα ερωτήματα με στόχο την αφύπνιση της μουσειακής παιδείας, υπάρχει ακόμη χρόνος. Μέχρι την Τετάρτη 27.05.09, στην έκθεση, στο Πνευματικό κέντρο του δήμου Αθηναίων, Ακαδημίας 50, μπορείτε να δείτε τα αποτελέσματα της έρευνας αλλά και να συμπληρώσετε τις δικές σας απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο. Ενεργοί πολίτες είναι οι ζωντανοί πολίτες. Οπότε, ‘πάμε μουσείο’;

Τι διαπίστωσαν η Σπυριδούλα Πυρπύλη και η ομάδα του σεμιναρίου μουσειολογίας

Στο κείμενο της έκθεσης, σημειώνεται:
‘‘Η έκθεση «Τελικά ‘πάμε μουσείο’;» οργανώθηκε στο πλαίσιο του σεμιναρίου Μουσειολογίας του Δήμου Αθηναίων, ως κατάληξη της θεωρητικής προσέγγισης θεμάτων όπως μουσεία και κοινό, δημοτικότητα μουσειακών οργανισμών, θέση του μουσείου στη σύγχρονη ελληνική πολιτιστική πραγματικότητα, σύνδεση του μουσείου με τις τοπικές κοινωνίες κ.λπ. Η ομάδα, ερχόμενη σε επαφή με δημοσιευμένες έρευνες κοινού μουσείων άλλων χωρών και της Ελλάδας, οι οποίες παρουσίαζαν το θέμα της χαμηλής επισκεψιμότητας των μουσείων γενικώς, θέλησε να ερευνήσει και να πειραματιστεί in situ πάνω σε τέτοιου είδους θέματα. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα μιας μικρής σε εμβέλεια έρευνας κοινού μουσείων του κέντρου της Αθήνας. Πιο συγκεκριμένα, μη κοινού: αποφασίστηκε να ερευνηθούν οι απόψεις όχι των ανθρώπων μέσα σε μουσεία αλλά αυτών που κινούνται γύρω από τα μουσεία αλλά κατά κύριο λόγο δεν είναι επισκέπτες τους.

Υπήρχαν και υπάρχουν ερωτήματα που ζητούν απάντηση: πηγαίνει ο κάτοικος της Αθήνας στα μουσεία της πόλης του; Πόσο συχνά; Αν δεν πηγαίνει σε τι οφείλεται αυτό; Τι του αρέσει και τι δεν του αρέσει στα μουσεία; Η έρευνά μας δεν φιλοδοξεί να δώσει οριστική απάντηση σε τέτοια ερωτήματα, επιδιώκει όμως να μεταδώσει τον προβληματισμό της ομάδας, να δημοσιοποιήσει τα ευρήματά της και να συνδέσει το ενδιαφέρον της με τη μέριμνα των ιθυνόντων που δεν μπορεί παρά να εκδηλωθεί στο άμεσο μέλλον και που θα στοχεύσει στην ανατροπή της αρνητικής συνθήκης όσον αφορά στην επισκεψιμότητα των μουσείων.

Η ομάδα, ερευνώντας την ελληνική βιβλιογραφία, ανακάλυψε ότι οι σχετικές έρευνες είναι πολύ περιορισμένες. Η αρχική ιδέα, λοιπόν, ενισχύθηκε και από μια αίσθηση αναγκαιότητας και πιθανής χρησιμότητας του αποτελέσματος.

Η λογική της έρευνάς μας υπήρξε απλή: επιλέχθηκαν 6 κεντρικά μουσεία στο Δήμο της Αθήνας και οργανώθηκε ένα ερωτηματολόγιο που είχε ως στόχο να μας εξασφαλίσει στοιχεία για την τυπική και ουσιαστική γνωριμία του κατοίκου της Αθήνας με τα μουσεία του κέντρου. Η ομάδα διασπάστηκε σε υπο-ομάδες που ασχολήθηκαν με διαφορετικό μουσείο η κάθε μία. Τα συνολικά αποτελέσματα συγκεντρώθηκαν στο τέλος σε ενιαίους πίνακες.

Πρέπει να σημειωθεί ότι, για την ομάδα, βαρύνον κομμάτι της έρευνας θεωρήθηκε η απρόβλεπτη συλλογή στοιχείων που προέκυπταν μέσα από συζήτηση, κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεων, στοιχείων σημαντικών των οποίων δεν είχε προβλεφθεί η καταγραφή αλλά που αποτέλεσαν αντικείμενο προβληματισμού στις συναντήσεις του σεμιναρίου.

Η μεγάλη πρόκληση, βέβαια, ήταν η παρουσίαση των αποτελεσμάτων σε εκθεσιακή μορφή: πώς μια έρευνα κοινού μπορεί να γίνει ελκυστικό εκθεσιακό υλικό; Πώς συνδυάζεται η θεωρητική με την εφαρμοσμένη μουσειολογία; Πώς το ερευνητικό υλικό, ακόμα και στο πειραματικό του στάδιο, δεν θίγεται από την παρουσίασή του στο ευρύ κοινό;
Επίσης, πώς μπορεί να μεταδοθεί ο ενθουσιασμός, το κέφι και η ευχαρίστηση που άντλησε η ομάδα μέσα από τη διαδικασία στο στενό πλαίσιο μιας τόσο περιορισμένης έκθεσης;

Ευελπιστώντας ότι κάτι από τα παραπάνω καταφέραμε να οπτικοποιήσουμε, σας προσκαλούμε να δείτε μια πτυχή της ενασχόλησής μας με τη μουσειολογία κατά το ακαδημαϊκό έτος 2008-2009 μέσα από την έκθεσή μας. Και ως προς την ερευνητική μας προσπάθεια: μένει να «συνεχιστεί» από τους καθ’ ύλην αρμόδιους!’’

Η ομάδα του σεμιναρίου Μουσειολογίας και η υπεύθυνη της ομάδας
Σπυριδούλα Πυρπύλη
spyrpyli@gmail.com

Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων
Ακαδημίας 50
Μέχρι την Τετάρτη 27.05.09