14.4.10

Μεταφράζοντας μια χώρα σε ουσία


Για κτήτορες και όχι μόνο

Γιατί λοιπόν ένας ταξιδιώτης που επιλέγει την Περσία, να μη χάσει ούτε σπιθαμή της χώρας, και μάλιστα ούτε σπιθαμή από την Ταυρίδα; Πρώτον, διότι είναι ταξιδιώτης (ταυτολογία) και δεύτερον, διότι, ένα ταξίδι συγκινεί όταν υπάρχουν αντιθέσεις (σημασιολογία). Τότε, το μάτι επιδέξια συνθέτει, ενώ περισυλλέγει διάφορες παραστάσεις με ταχείς ρυθμούς. Ώστε, τρόπον τινά, καθίσταται πράξη η προσωπική ιστορία του καθενός. Η εμπειρία δεν χαρίζεται. Είναι κεκτημένο, για το οποίο πρόκειται να θέσει τον εαυτό του και υπό καθεστώς αγώνα όποιος ενδιαφέρεται να το αποκτήσει.

Ο Ομάρ Καγιάμ το έχει αποδώσει με τον καλύτερο τρόπο:
«Τη μέρα την αυριανή, φωνή καμιά δε σου την τάζει. / Γι' αυτό φεγγάρι μου θνητό με την ψυχή σου γλέντα, /κούπες αδειάζοντας στη φωτοφεγγαριά. Μπορεί ένα μεσονύχτι / να ψάχνει το φεγγάρι να μας βρει και να 'μαστε φευγάτοι».

Βέβαια, ισχύει και ότι η εμπειρία εμπλουτίζεται. Υπάρχει το λεγόμενο «επιπροσθέτως»… Εν συντομία, ας σημειωθεί ότι μια χώρα δεν γίνεται αντιληπτή –και πόσο μάλλον γοητευτική- στα μάτια των ταξιδιωτών μόνο μέσα από την ιστορία της, αλλά κυρίως μέσα από τη λογοτεχνία της. Οπότε, ένα ταξίδι είναι εκ των προτέρων και πολιτιστικό, όπου και αν πηγαίνουμε. Όσον αφορά στον ιδιαίτερο προορισμό της Περσίας και της «λογοτεχνικής κάλυψης», δεν θα μπορούσαν να λησμονηθούν τα περίφημα Ρουμπαγιάτ του Ομάρ Καγιάμ, εκ των οποίων είναι και το τετράστιχο («ρουμπάι»), που προαναφέρθηκε και αποτελεί μέρος της προσεγμένης συλλογής των εκδόσεων Ηριδανός.

Και ένα ακόμη τετράστιχο, που δεν παραλείπω να διαμεσολαβώ από μνήμης σε ταξιδιώτες:
« Σύννεφο της κακοτυχιάς να μην αφήνεις να σε σκιάζει / Κι ας μη χαθούν οι μέρες σου σ’ αναίτιας λύπης την ομίχλη/ Μην απαρνιέσαι το λιβάδι, το φιλί, το ερωτικό τραγούδι/ μέχρι με τον πηλό να ζυμωθεί μια μέρα ο πηλός σου».

Δεν έχω δει πιο όμορφο τρόπο, με τον οποίο να αποδίδεται η ιδέα του θανάτου… Η αναφορά στον πηλό συνιστά το πέρασμα, από τη μία συνθήκη (της ζωής) στην άλλη (του θανάτου)…
Και συνοψίζοντας: μπορεί η Περσία να ήταν αυτή που είναι, χωρίς την αναφορά στα Ρουμπαγιάτ του Ομάρ Καγιάμ, εμείς όμως δε θα αισθανόμασταν με τον ίδιο τρόπο την Περσία, αν δεν είχαμε διαβάσει τον Ομάρ.

http://hridanos-ekdoseis.gr/index.php?page=shop.product_details&flypage=flypage_images.tpl&product_id=71&category_id=7&option=com_virtuemart&Itemid=1

Αν σας ενδιαφέρει ο προορισμός της Περσίας, για να επισκεφτείτε την Ταυρίδα και το Καντοβάν, την περσική «Καππαδοκία»:
www.heronia.com
*φωτό: στιγμιότυπο από το παζάρι της Ταυρίδας...

No comments: