Παπάδες και θρήσκευμα, Καποδίστριας και πατάτα

Άρχισαν τώρα, στις Βρυξέλλες, να περνούν τις ελληνικές αργίες από κόσκινο. Μα και του αγίου τάδε και του αγίου δείνα καθόμαστε; Βεβαίως. Του αγίου του δημοσίου, βέβαια, αργία δεν υπάρχει, σύμφωνα πάντα με όσα είμαι σε θέση να γνωρίζω, αλλά δεν είναι και λίγες οι Παρασκευές που θυμίζουν «μάθημα- Φευγάτο», μια τακτική «όπου φύγει», μερικών θαμώνων του ελληνικού δημοσίου, μακριά και πέρα από ντουβάρια πάσης φύσης. Σκέφτομαι, όμως: ό,τι ο Χριστόδουλος δεν κατόρθωσε, τότε, με εκείνες τις υπογραφές, τώρα θα είχε πέραση. Οι εποχές, βλέπεις, έχουν τη σημασία τους. Σήμερα, πρωτίστως οι δημόσιοι υπάλληλοι θα δέχονταν να αναγράφεται το θρήσκευμα, του χριστιανού ορθόδοξου, στις ταυτότητές τους. Καθώς στο δημόσιο όλα πρέπει να φέρουν την αναγκαία βούλα, για να είναι καθαρά και ξάστερα, οι δημόσιοι «φορείς» δε θα είχαν κανένα πρόβλημα ταυτοποίησης θρησκεύματος, αρκεί το φορείο με τις αργίες να εξακολουθούσε να πηγαινοέρχεται. Θέλεις θρησκευτική αργία; Ταυτότητα ανά χείρας. Σύνθημα αναγνωριστικό; «Ορθόδοξε, ψάξε ξανά»…

Αλλά ας σημειώσω: στη νέα δωρεάν υπηρεσία της εκκλησίας, δε θα εγγράφονταν μόνο οι δημόσιοι υπάλληλοι. Διευκρίνιση: όπως κάθε υπηρεσία, θα είχε και αυτή τη γραφειοκρατία της. Πρώτα οι ενδιαφερόμενοι αργιών θα αποδέχονταν προφορικά, και θα συμφωνούσαν άρα, στην επαναφορά του θρησκεύματος στην ταυτότητα, μετά ο παπάς-υπάλληλος θα συμπλήρωνε γραπτά την αίτηση, με λάθη, γιατί στη συνέχεια θα ερχόταν ο διορθωτής-εκκλησιάζον μέλος, που όμως, δε θα μπορούσε να ελέγξει το σωστό και λάθος, άρα και πάλι θα έπρεπε να ανατρέξουν στον πρώτο που πήρε την παραγγελιά, ίλιγγος! Δυο-τρία χρόνια τουλάχιστον χρειάζονται για να λειτουργήσει αυτό το σύστημα. Αλλά έτσι είναι και παραγωγικό, σίγουρα έτσι είναι παραγωγικό. Και στα ελληνικά στρατά, για παράδειγμα, αποδεικνύεις την ιθαγένεια, αν αποδείξεις την ελληνική ιθαγένεια του συγγενή παππού… Κάτι τέτοια ανεκδιήγητα μου έλεγε ένας φίλος. Και παίζει, άμα το ψάξουμε, ένας εκατόχρονος τότε στρατηγός να είχε φύγει για ένα διάστημα έξω, μετά θα έπρεπε ο ανιψιός του να γίνει στρατιώτης και από τότε δε θα άλλαξε ο νόμος. Κράτος!

Να επιστρέψω όμως στα της εκκλησίας και της συγκυρίας. Μπροστά σε ένα καθώς πρέπει «λειτούργημα», του ράσου και της μήτρας, σαν αυτά τα χρυσοποίκιλτα που μόνον η εκκλησία ξέρει εκ πείρας να προσφέρει, οι παπάδες επιστρατεύουν κάθε φαντασία. Και εκδίδουν απόφαση, ότι στον παράδεισο πηγαίνουν όλοι όσοι έχουν ταυτότητα με το θρήσκευμα να φαίνεται. Βέβαια, οι πύλες του παραδείσου δεν θα ήταν ανοιχτές μόνο για δημοσίους υπαλλήλους αλλά για όλο τον κόσμο. Άσε που, στις ελληνικές πύλες του παραδείσου, θα είχε μπλοκάρει ο μηχανισμός, δεν είναι θέμα, οπότε θα έμπαιναν όλοι, για να ξεπροβάλει ένας χαρούμενος αδιαίρετος κόσμος το πρωί, με μπούφο, ούφο και ταρτούφο, με ή χωρίς ταυτότητα θρησκεύματος.

Επομένως, όσοι νιώθουν «δημόσιοι», με γνήσιο πιστοποιητικό απόδειξης την ομιλία τους, ένα εγκώμιο αφθονίας σε απροσδιόριστους τρίτους, για μια ανάγκη δημοσιοποίησης της γλώσσας, ώστε να μη φέρουν, ούτε καν να υποψιάζονται, την ύπαρξη προσωπικής ευθύνης και νοήματος εκπορευόμενου του λόγου, όλοι αυτοί θα είχαν δικαίωμα εγγραφής. Σε μια ύστατη προσπάθεια, τα θησαυροφυλάκια να σωθούν, τα ιερά και τα όσια να μείνουν ανέγγιχτα, -σαφώς οι αργίες, που εντάσσονται σε αυτά-, όλοι θα δέχονταν πλέον να αναγράφεται το ενωμένο δυνατό σύνθημα, pardon θρήσκευμα, του χριστιανού ορθόδοξου. Για να είμαστε όλοι ταγοί, ενωμένοι δυνατοί, εναντίον των Βρυξελλών. Oui, bien. Με σαβουάρ βουρ και όχι savoir vivre. «Βουρ», όπως πατσαβούρ…

Διότι, το ελληνικό πρόβλημα, σήμερα, είναι και η γλώσσα. Άρα, είναι και η επικοινωνία. Δε μελετά κανείς τον εαυτό του άλλου, μελετά όμως τον τρόπο της ομιλίας του. Και, ως εκ τούτου, καταλαβαίνει, πόσο βαθύ είναι το σκοτάδι στη σκέψη μερικών της σύγχρονης εποχής-επιτέλεσης ούφο. Δυστυχώς δεν μπορούμε, στα τριανταπέντε τους επί παραδείγματι, να τους εκπολιτίσουμε. Δικαίως ο Γιώργος Χειμωνάς υποστήριξε, ότι η ιστορία του ανθρώπου είναι η ιστορία της γλώσσας του. Και του λόγου του. Ο λόγος, ένα συνειδητό παιχνίδι, εξελίσσει αυτούς που δε μιμούνται τον πατέρα ή τη μητέρα μιλώντας. Ο λόγος είναι και στάση ζωής αντί για μίμηση, ή ακριβέστερα, απομίμηση των «μη και θα». Ο λόγος είναι ευθύνη.

Τώρα τι κοινό έχουν οι παπάδες και το θρήσκευμα με τον Καποδίστρια και την πατάτα; Η απάντηση δεν είναι παρά το μάρκετινγκ. Διότι, και ο Καποδίστριας, μη νομίζετε. Έκανε κι αυτός το μάρκετίνγκ του, το facebook του (μανία κι αυτή να τονίζεται στη λήγουσα το facebook)… Προκειμένου να πετύχει στην καθιέρωση της χρήσης πατάτας στην Ελλάδα, ο Καποδίστριας έκανε σχολή.

Μου διηγήθηκε την ιστορία ο συγγραφέας Γιώργος Ζαρκαδάκης, το τελευταίο βιβλίο του οποίου με τον τίτλο Οδηγός Επιβίωσης, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος. Λοιπόν: όταν η πατάτα είχε γίνει ευρέως γνωστή, στην Ευρώπη, για τα θρεπτικά συστατικά της, άξια να καταπολεμούν λιμούς και ιστορίες ΔΝΤ, ο Καποδίστριας απεύθυνε ανοιχτό κάλεσμα στους Έλληνες αγρότες, για να τους μάθει πώς καλλιεργούν την πατάτα. Τελικά, στην ανακοίνωση ουδείς ανταποκρίθηκε. Ως φαίνεται, πάλι η Ελληνίδα μάνα θα έκανε το θαύμα της. «Τι, πατάτες; Έχουμε σε «άτες» τις ντομάτες, δε χρειαζόμαστε άλλες»… και έμεινε εκεί το θέμα.

Ο Καποδίστριας, όμως, που δεν ήταν Καλλικράτης, τι έκανε; Σοφός γνώστης της ελληνικής φύσης, ο Καποδίστριας πέρασε στην αντεπίθεση. Σου λέει, έτσι είστε; Βγάζει άλλη ανακοίνωση, αντίθετη της πρώτης. «Απαγορεύεται να καλλιεργείτε πατάτες». Για να υποστηρίξει το σχέδιό του, τοποθέτησε μάλιστα και φρουρούς πατάτας, δασκαλεμένους να κάνουν τα στραβά μάτια, όταν κάποιος αγρότης έμπαινε σε χωράφι του Ναυπλίου, για να κλέψει πατάτες. Μια του κλέφτη, δυο του κλέφτη, τρεις και τον τσακώσαμε. Τον τσακώσαμε, διότι τον πείσαμε, ότι πρέπει να τρώει πατάτα. Τέλος!

Λοιπόν, αυτή η ιστορία της πατάτας είναι το άλφα και το ωμέγα, από τότε μέχρι σήμερα, όσον αφορά και στην ελληνική νοοτροπία, ανεξαρτήτως χρώματος και πολιτικής. Όταν κάτι προσφέρεται, δεν εκτιμάται. Μόλις απαγορευθεί, αρχίζει, μυστηριωδώς, να υποκινείται το ενδιαφέρον γι’ αυτό. Αυτή είναι η βασική αρχή του μάρκετινγκ. Και ευχαριστώ το Γιώργο Ζαρκαδάκη, για το γέλιο αλλά και τη σιωπή του γέλιου, που ακολούθησε, όταν πια τραβήξαμε, χωριστά, για τις δουλειές μας.

http://k-m-autobiographies.blogspot.com/2007/05/6.html http://genesis.ee.auth.gr/dimakis/lexi/163/4.html

*η φωτογραφία μου θα μπορούσε να έχει τίτλο: Ξέρει ο Ιρανός πώς φυλάγεται το τσάι...