Η δόμηση του εαυτού και εμείς

Αν κάποτε ο Πυθαγόρας δεν είχε τον τύραννο, τον Λέοντα των Φλειασίων, απέναντί του, ενδεχομένως να μην ήταν ο πρώτος -για εμάς σήμερα- που θα χρησιμοποιούσε τη λέξη «φιλοσοφία». Και τούτο διότι, ο Πυθαγόρας τότε, διαμηνύοντας στον τύραννο ότι «κανείς δεν είναι σοφός παρά μόνο ο Θεός», στην ουσία, κλήθηκε να επινοήσει, αναγκαία και αμετάκλητα, τον όρο «φιλοσοφία» και να θέσει τα όρια προστασίας του εαυτού του, ώστε να μη γίνει αξιοζήλευτος –και δη τιμωρητέος- για τις γνώσεις του, από τον Λέοντα των Φλειασίων. Η εμπειρία, οπότε, είναι ‘εποικοδομητική’ γι’ αυτόν που τη ζει και βάσει του συστήματος του λόγου, καθώς με αφετηρία το λόγο, η εμπειρία ‘οικοδομείται’ και, άρα, εξελίσσεται προς νέους τόπους-προορισμούς.

Η δόμηση του εαυτού του Alexandre Jollien δεν είναι ένα εγχειρίδιο φιλοσοφίας, με ανοικοδόμητους όρους χωρίς προορισμό. Ούτε ενθυλακώνει έννοιες, ύστατοι αποδέκτες των οποίων είναι αποκλειστικά οι Πανεπιστημιακοί. Η δόμηση του εαυτού είναι ένα αφήγημα αμεσότητας και εκ βαθέων, το οποίο μαρτυρεί την αγάπη του συγγραφέα για τη φιλοσοφία και τη ζωή συνάμα. Με αφορμή -αλλά και αναγραφόμενο παραλήπτη πολλές φορές- την ίδια τη φιλοσοφία, ο Alexandre Jollien αισιοδοξεί να δείξει ότι η ερμηνεία της ζωής προκύπτει από την ίδια την εξωστρέφειά της: μέσα από τη μελέτη των αντικειμένων. Συγκρίνοντας τις εμπειρίες με διάφορα αναγνώσματα, μπορούμε να καταλήγουμε στη γνώση, ιδωμένη ως μια σύνθεση στοιχείων: του τοπικού (του παραδείγματος) με το παγκόσμιο (τη θεωρία-άποψη).

Δεν είναι τυχαίο ότι η Αρετή Μπουκάλα έχει επιμεληθεί τη ρέουσα μετάφραση του παρόντος βιβλίου. Δομημένο από κείμενα, που απευθύνονται πότε προς τον Σοπενχάουερ και τον Καντ και συχνά προς τη «Δέσποινα Φιλοσοφία», αυτό το βιβλίο προσιδιάζει και σε έναν εσωτερικό μονόλογο-θησαυρό με μικρές αλήθειες για τη ζωή και το νόημά της. Ο Alexandre Jollien προτρέπει τον αναγνώστη, σκοπός του οποίου είναι η εναργέστερη απόλαυση, να παρατείνει «τον περίπατο συντροφιά μαζί του». Πλαισιωμένες από τη σχέση του με το γραπτό λόγο, εκφρασμένη ως ‘περίπατο’, οι επικλήσεις του Jollien στη «Δέσποινα Φιλοσοφία» δεν αναδύονται στην επιφάνεια του κειμένου παρά σαν επιστολές στη μητέρα. Καθήκον του, μένοντας πιστός στις επιρροές του, στα κελεύσματα του Επίκουρου και του Επίκτητου, είναι να παραμένει βυθισμένος στην αγάπη από το παρελθόν. Να αμφισβητούμε τα επίγεια, αγαπώντας τα συγχρόνως: ίσως αυτό να είναι το βέβαιο και το επιθυμητό, κοινός για όλους στόχος.

Alexandre Jollien Η δόμηση του εαυτού, Μετά τη μάχη εγχειρίδιο φιλοσοφίας εκδόσεις Κέλευθος, Αθήνα 2009

Eκδόσεις Κέλευθος
Λ. Κηφισίας 203, 151 24 Μαρούσι
210- 6126298
fax: 210-6142147
www.kelefthos.gr
info@kelefthos.gr
http://www.biblionet.gr/main.asp?page=showbook&bookid=147203
http://www.kelefthos.gr/products.asp?catid=28411